|
XVI Konferencja Zakopane 2002
Główni Partnerzy Konferencji:
Patronat honorowy:
Sekcja Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi Komitetu Górnictwa PAN
Komitet Problemów Energetyki PAN
Patronat medialny:
Na temat:
Przyszłość Energetyczna Polski
Wnioski z XVI Konferencji
Wykaz referatów przedstawionych na Konferencji:
- Jacek Malko - Energetyka polska a energetyka UE - dostosowanie
regulacji prawnych - Polish power system in european context - adjustment of
legal framework
- Marek Zerka - Rozwój rynku energii elektrycznej w Polsce -
Development of electricity market in Poland
- Wojciech Suwała - Perspektywy górnictwa węgla kamiennego w
Polsce - wyzwania i szanse - Coal mining perspectives in poland -
opportunities and challenges
- Zygmunt Borkowski - Górnictwo węgla kamiennego w Unii
Europejskiej i w Polsce - Hard coal industry in the European Union and in
Poland
- Wiesław Blaschke, Zygmunt Borkowski - Górnictwo węgla kamiennego
w Polsce w świetle nowej regulacji rady Unii Europejskiej dotyczącej
pomocy państwa dla przemysłu węglowego po wygaśnięciu traktatu
ustanawiającego Europejską Wspólnotę Węgla i Stali - Hard coal industry
in Poland in the light of a new regulation of the council of European Union
on state aid for coal industry after expiry of the treaty establishing the
European Coal and Steel Community
- Zbigniew Kozłowski - Rola węgla brunatnego w energetyce w
perspektywie XXI wieku - Role of lignite in the power industry in the
perspective of the 21st century
- Wojciech Kibler - Struktury rynków energii elektrycznej w Europie
a energetyczna polityka państwa (problemy wybrane) - Structure of electric
energy markets in Europe against polish energy policy (selected issues)
- Christian Theobald, Dorota Koszałka - Najnowsze propozycje zmian w
dyrektywie elektrycznej i gazowej UE - Latest proposals for changing the
electricity and gas directives of the EU
- Aleksander Sobolewski, Aleksander Karcz - Ocena stanu polskiego
przemysłu koksowniczego w świetle integracji z Unią Europejską -
Evaluation of polish cokemaking in the light of integration Poland into EC
- Andrzej Kądzielawa - Stan i perspektywy bezpieczeństwa
elektroenergetycznego w warunkach konkurencji rynkowej - State and
perspectives of safety power engineering in environment of market
competition
- Bronisław Słowiński - Energetyka jądrowa teraz i w przyszłości
- Is it possible to avoid nuclear power?
- Roman Ney - Energia odnawialna - moda czy konieczność - Renewable
energy - fashion or necessity
- Wojciech Jaworski, Adam Gajda - Polityka i prawo ekologiczne
wymusza zmiany w sektorze energii - Policy and environmental law force
changes in energy sector
- Jan Hycnar, Mariusz Bugajczyk, Jerzy Duda - Koncepcja wdrożenia
zasad zrównoważonego rozwoju w energetyce - The implementation conception
of principles of equitable development in power industry.
- Andrzej Krowiak - Kondycja finansowa oraz relacje ekonomiczne górnictwa
węgla kamiennego w Polsce na podstawie danych z 2001 roku - Financial
condition and economic relations of coal mining in Poland based on data from
2001
- Andrzej Krowiak - Historyczne przyczyny "zapaści"
finansowej górnictwa węgla kamiennego w Polsce z lat 1990-2000 -
Historical causes of financial "die" of coal mining in Poland from
1990 - 2000
- Stanisław A. Blaschke, Zbigniew Grudziński, Jacek Rżany -
Szacunek nieuzyskanych wpływów ze sprzedaży węgla kamiennego
energetycznego po cenach niższych od cen parytetu importowego - Estimation
of unobtained receipts from hard steam coal sale for the prices lower then
import parity prices
- Urszula Lorenz - Koszt importowanego węgla energetycznego na
poziomie DDP w portach polskich i w wybranych elektrowniach i elektrociepłowniach
- Cost of imported steam coal on the basis of DDP trade term at polish ports
and selected power stations and CHP plants
- Urszula Ozga-Blaschke - Kalkulacja kosztów importu węgla
koksowego na poziomie ddp w portach polskich i wybranych koksowniach -
Coking coal import costs calculation on the basis of ddp trade term at
polish ports and selected coking plants
- Zbigniew Grudziński - Wskaźnik cen węgla energetycznego dla
rynku europejskiego - Steam coal price index for european market
- Kazimierz Czopek - Próg rentowności w przypadku dwuskładnikowych
cen energii - Break event point of too elemets of prices of energy carriers
- Jacek Nowakowski, Grażyna Grycz, Ryszard Gilecki, Jolanta Nowotarska
- Charakterystyka tendencji zmian cen i podatków na paliwa i energię w
polsce na tle sytuacji w krajach Unii Europejskiej - Characteristics of
energy prices and taxes trends in poland on the basis of situation in
European Union
- Krzysztof Morstin - Fourierowska i fraktalna analiza chaotycznych
ruchów cen paliw i surowców energetycznych na światowych rynkach - The
fourier and fractal analysis of chaotic price fluctuations in world markets
of fuels and energy raw materials
- Leon Kurczabiński - Konkurencyjność węgla w sektorach ciepłowniczym
i komunalno-bytowym - Coal competitiveness in the households sector and
heating plants
- Włodzimierz Kędziora, Michał Mejer - Gospodarka skojarzona szansą
dla węgla - Cogeneration - the chance for hard coal
- Marian Turek - Wzrost koncentracji produkcji to dla polskiego górnictwa
węgla kamiennego konieczność - Production concentration increase is a
necessity for polish hard coal industry
- Jacek Kamiński, Mariusz Kudełko, Mieczysław
Kwiatkowski, Wojciech
Suwała, Marek Wawrzyszczuk - Bilansowanie dostaw węgla dla potrzeb długoterminowego
planowania rozwoju wytwarzania energii elektrycznej i ciepła - Balancing
coal supplies for long term planning of power generation
- Waldemar Nikodem - Funkcja samorządu gminnego przy tworzeniu
energetyki rozproszonej jako alternatywy dla tradycyjnej zcentralizowanej
energetyki - A function of commune municipality in creation of the dispersed
power generation as an alternative to the traditional centralised one
- Stanisław Nagy, Stanisław Rychlicki, Jakub Siemek -
Dywersyfikacja i import gazu ziemnego do polski w aspekcie prognozy jego zużycia
- Diversification and supply of natural gas to poland in relation to his
estimated consumption
- Bronisław Słowiński - Problematyka unieszkodliwiania odpadów
promieniotwórczych - Current problems of passivation of long-lived nuclides
- Eugeniusz Mokrzycki, Tomasz Mirowski - Perspektywy rozwoju
produkcji biopaliw, w Polsce w świetle krajowych regulacji prawnych, oraz
dyrektyw UE - Prospects for biofuels production development, in Poland in
the light of domestic legal regulation and EU directives
- Artur Skoczek - Możliwości rozwoju fotowoltaiki w Polsce na tle
programu rozwoju odnawialnych źródeł energii w Niemczech - Possibilities
of photovoltiac development in Poland against a background of renewable
energy development program in Germany
- Uroš Radovič - Uproszczona metodyka szacowania kosztów zewnętrznych
w wyniku emisji zanieczyszczeń powietrza związanych z wytwarzaniem energii
elektrycznej - Estimating external costs of airborne pollution from
electricity generation using simplified methodologies
- Andrzej Rubczyński, Wiesław Jamiołkowski - Problem ograniczania
emisji SO2 w elektrociepłowniach zawodowych na przykładzie EC
"Siekierki" - The problem of SO2 emission limitation in
professional heat and power plants on the example of CHP
"Siekierki"
- Tadeusz Olkuski - Szacowanie emisji tlenków azotu w energetyce
oraz sposoby jej ograniczania - Estimation of nitric oxides emission in
energy sector and the reduction methods
- Janusz Stolecki, Krystyna Włodarczyk, Zbigniew Zabawa - Monitoring
i sterowanie jakością produktu podstawą spełnienia oczekiwań klienta w
świetle wdrożonego w NSW SA KWK Piast systemu zarządzania jakością
zgodnego z normą ISO 9001:2000. - Monitoring and quality control as a base
for meeting client's expectations in the light of quality management systems
(ISO 9001:2000), implemented in piast coal mine (Nadwiślański Węgiel PLC)
- Sławomir Obidziński - Możliwości wykorzystania firm
rzeczoznawczo-kontrolnych na rynku węglowym - The possibility of use the
inspection organisation in the coal market
- Roman Łój, Leon Kurczabiński - Katowicki Holding Węglowy SA bazą
wysokojakościowego węgla dla energetyki i ciepłownictwa - Coal Holding
Katowice - the basis of high quality coal for power and heat engineering.
- Henryk Majchrzak, Józef Szweda - Ekonomiczne i ekologiczne efekty
modernizacji bloków Elektrowni Opole - The economic and ecological effects
of the modernization of units in the Opole Power Plant
- Joanna Strzelec-Łobodzińska, Grzegorz Pawłaszek, Alojzy Debudaj,
Tomasz Szynol - Południowy Koncern Energetyczny SA jego miejsce i
znaczenie na krajowym rynku konsumentów energetycznego węgla kamiennego -
Southern Energy Concern Co. Its position and significance on the country
market of energy hard coal consumers
- Kazimierz Gantar - Metan pokładów węgla jako paliwo w
skojarzonych układach energetyczno-chłodniczych stanowiących element
zaopatrzenia w energię zakładów JSW SA. - Coal-bed methane as fuel in
cogeneration combined energy-cooling installations - element of JSW SA
energy supply
- Piotr Chmiel, Augustyn Holeksa, Mieczysław Lubryka, Jan Kutkowski
- Możliwości zastosowania tyrystorowych kaskad podsynchronicznych w celu
obniżenia kosztów zużycia energii w napędach maszyn dużej mocy na przykładzie
KWK "Jas-Mos" - Possibilities of use subsynchrons thyristor
cascades aim of lower costs waste energy machines of large power on example
KWK "Jas-Mos".
- Zbigniew Kasztelewicz - Kopalnia Konin na tle górnictwa węgla
brunatnego - Lignite of Konin - almost perfect carrier
- Zofia Blaschke, Wiesław Blaschke - Sposób określania
energetycznie optymalnych parametrów jakościowych węgla na przykładzie
zakładu wzbogacania PPMW Biskupice - Method of determination of
energetically optimal coal quality parameters based on example of coal
preparation plant PPMW Biskupice
- Lidia Gawlik - IX międzynarodowa konferencja energetyczna
ENERGEX'2002 - IX international energy conference ENERGEX'2002
- Jacek Malko: ENERGETYKA POLSKA A ENERGETYKA UE - DOSTOSOWANIE REGULACJI
PRAWNYCH
Słowa kluczowe: sektor energii, legislacja narodowa, ramy prawa UE,
harmonizacja
Harmonizacja polskiego systemu prawnego z regulacjami Unii Europejskiej
obejmuje wszystkie tzw. obszary negocjacyjne, wśród nich obszar
"Energetyka". Specyficzne instrumenty prawne UE (rozporządzenia,
decyzje, dyrektywy, zalecenia i opinie) wymagają wprowadzenia do
ustawodawstwa krajowego w zróżnicowany sposób i w ramach energetyki
dotyczą poszczególnych podsektorów: węgla kamiennego, górnictwa
naftowego i gazownictwa, ropy naftowej i paliw ropopochodnych, energetyki jądrowej,
energii elektrycznej i użytkowania energii. Referat przedstawia stanowisko
negocjacyjne Polski i problemy, wynikające z nowych inicjatyw
legislacyjnych UE.
POLISH POWER SYSTEM IN EUROPEAN CONTEXT - ADJUSTMENT OF LEGAL FRAMEWORK
Key words: energy sector, national legislation, EU framework, harmonization.
A deep reform of the Polish energy sector was taking place against
background of transformation from centrally planed to competitive market
economy. A decade long way of the Polish energy supply industry (especially
electricity industry) towards the European Union provided framework - the
new Energy Law - for participation in the emerging common energy market (coal,
natural gas, oil and electricity) in Europe. To finalize this transformation
process is necessary to harmonize national legislational standards with EU
regulations, decisions, directives, recommendations and opinions. In the
paper we point to current status of negotiations with the EU on Energy area
and necessary adjustment of national legislational framework in nearest
future.
- Marek Zerka: ROZWÓJ RYNKU ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE
Słowa kluczowe: rynek energii elektrycznej, konkurencja rynkowa, rynek
bilansujący, giełda energii, taryfikacja w obrocie transgranicznym,
ograniczenia systemowe.
Rynek energii elektrycznej w Polsce posiada ustaloną konkurencyjną
strukturę, mechanizmy i konieczną do niezawodnego funkcjonowania
infrastrukturę techniczną. Istnieją również znaczące doświadczenia z
działania poszczególnych segmentów tego rynku, a w szczególności giełdy
energiii i dobowo-godzinowego rynku bilansującego. Te doświadczenia, jak również
wyznaczone kierunki polityki energetycznej, przekształceń własnościowych
przedsiębiorstw energetycznych oraz program integracji Polski z Unią
Europejską, w najsilniejszym stopniu determinują kierunki i warunki
dalszego rozwoju rynku energii elektrycznej. Wdrażane w Polsce regulacje
Unii Europejskiej będą oddziaływać przede wszystkim na warunki przystąpienia
i uczestnictwa w jednolitym europejskim rynku energii elektrycznej, a także
zasady i mechanizmy ochrony środowiska naturalnego. Z kolei wewnętrzna
polityka energetyczna będzie wymuszać wzrost konkurencji rynkowej i wdrożenie
skutecznych mechanizmów przeciwdziałających nadużywaniu nadmiernej siły
rynkowej. To powinno sprzyjać bardziej sprawiedliwej alokacji kosztów działania
rynku, w tym zwłaszcza kosztów usuwania ograniczeń systemowych, na jego
uczestników i likwidacji barier w dostępie do segmentów konkurencyjnych.
DEVELOPMENT OF ELECTRICITY MARKET IN POLAND
Key words : electricity market, competition, balancing market, power
exchange, cross-border transmission, system constrains.
Electricity market in Poland has established competitive structure,
mechanisms and necessary for reliable operation technical infrastructure.
There are also substantial experiences from so far operation of segments of
this market, particularly power exchange and day-ahead balancing market.
These experiences, as well as established directions of national energy
policy, power companies ownership transformation and accession of Poland to
European Union programmes will mainly determine directions and conditions of
further development of electricity market. Implemented in Poland regulations
of European Union will influence first of all accession and participation
conditions in common European electricity market, and rules and mechanisms
of environment protection. On the other side internal energy policy will
stimulate development of competition and implementation of effective systems
protecting the market from abusing by market participants their market power.
All this should support more justified market operation costs allocation on
market parties, particularly costs of system constrains, and breaking
barriers in access to competitive market segments.
- Wojciech Suwała: PERSPEKTYWY GÓRNICTWA WĘGLA KAMIENNEGO W POLSCE -
WYZWANIA I SZANSE
Słowa kluczowe: górnictwo węgla kamiennego, perspektywy, ekonomika,
energetyka
Górnictwo węgla kamiennego stoi przed wieloma wyzwaniami wyzwalanymi przez
procesy gospodarcze, przede wszystkim liberalizację rynku paliw i energii
oraz zaostrzające się regulacje środowiskowe. Pewne korzyści stwarza
rola węgla kamiennego jako swego rodzaju gwaranta bezpieczeństwa
energetycznego Polski, a także zmiana stosunku Unii Europejskiej do węgla.
W artykule omówiono te problemy i wskazano na konieczność ciągłej
restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego.
COAL MINING PERSPECTIVES IN POLAND - OPPORTUNITIES AND CHALLENGES
Key words: coal mining, perspectives, economics, energy
From the beginning of economy transformation Coal mining undergoes
restructuring at variable intensity. Despite more than ten years of efforts
it still does not prove to viable in the long term. Additionally nearest
time brings more challenges than opportunities. Decreasing demand, stringent
environmental regulations intensify requirements for lowering costs. Only
energy security issues form positive conditions for coal mining both on
national and European Union level. Coal as a major primary energy source
contributes to stability of Polish economy. EU has recently changed the
attitude to coal, which is now perceived as an important domestic source of
primary energy supply. These conditions warrant continuous restructuring of
coal mining in Poland, which seems to be endless.
- Zygmunt Borkowski: GÓRNICTWO WĘGLA KAMIENNEGO W UNII EUROPEJSKIEJ I W
POLSCE
Słowa kluczowe: Redukcja, restrukturyzacja, produkcja, zatrudnienie, pomoc
państwa, eksport.
W referacie przedstawiono nawiązanie do warunków, które wymusiły procesy
restrukturyzacji przemysłu węglowego w krajach członkowskich Unii oraz krótkie
omówienie procesów restrukturyzacji w poszczególnych krajach członkowskich.
Referat prezentuje rozwój sytuacji w przemysłach węglowych krajów członkowskich
Unii Europejskiej do roku 2001, odnosząc się również do bardzo ważnego
elementu procesu restrukturyzacji trwającej do dnia dzisiejszego, a
mianowicie pomocy państwa dla przemysłu węglowego. W dalszej części
przedstawiono sytuację w polskim sektorze węgla kamiennego wynikającą z
realizacji procesu restrukturyzacji począwszy od roku 1990 do aktualnie
realizowanego programu reformy górnictwa, podkreślając możliwości
wynikające z malejącej produkcji węgla kamiennego w Unii i jednoczesnym
wzroście potrzeb w zakresie popytu na węgiel z importu.
HARD COAL INDUSTRY IN THE EUROPEAN UNION AND IN POLAND
Key words: reduction, restructuring, production, employment, state aid,
export.
The paper presents a reference to conditions that necessitated restructuring
processes of hard coal industry in the member countries of the European
Union and brief discussion of the restructuring processes in particular
member countries of the EU.
The paper presents a dvelopment of situation in coal industry of the memberr
countries of the EU up till 2001 and some outlook for 2002 referring also to
a very important element of the restructuring processes lasting till today,
namely state aid to coal industry.
In a further part of the paper a situation has been presented in Polish hard
coal industry resulting from the implementation of the restructuring
processes as of the beginning of 1990 till the presently implemented
programme of the reform of coal industry while stressing the possisbilities
resulting from the lowering level of coal production in the European Union
and simultaneous increase of the demad for the imported coal to the
Community.
- Wiesław Blaschke, Zygmunt Borkowski: GÓRNICTWO WĘGLA KAMIENNEGO W
POLSCE W ŚWIETLE NOWEJ REGULACJI RADY UNII EUROPEJSKIEJ DOTYCZĄCEJ POMOCY
PAŃSTWA DLA PRZEMYSŁU WĘGLOWEGO PO WYGAŚNIĘCIU TRAKTATU USTANAWIAJĄCEGO
EUROPEJSKĄ WSPÓLNOTĘ WĘGLA I STALI
Słowa kluczowe: węgiel kamienny, pomoc państwa, regulacje UE, reforma górnictwa
w Polsce
W Unii Europejskiej, do czasu wygaśnięcia Traktatu Europejskiej Wspólnoty
Węgla i Stali, stosowane były Decyzje Komisji ustanawiające przepisy Wspólnoty
dotyczące pomocy rządowej dla przemysłu węglowego. Obecnie wprowadzana
jest Regulacja Rady dotycząca pomocy państwa dla przemysłu węglowego
przyjęta przez Komisję Europejską w dniu 7 czerwca 2002 roku. W artykule
autorzy omawiają zasady tej Regulacji cytując wiele przepisów. W związku
z prowadzonymi pracami dotyczącymi Reformy polskiego górnictwa węgla
kamiennego, która powinna być realizowana od początku 2003 roku, omówiono
sytuację krajowego górnictwa w świetle Regulacji Rady UE. Zwrócono uwagę
na konieczność wprowadzenia do programu Reformy niezbędnych elementów
unijnej regulacji. Podkreślono, że polskie górnictwo po wstąpieniu do
Unii funkcjonować będzie musiało zgodnie z zasadami nowej Regulacji Rady.
HARD COAL INDUSTRY IN POLAND IN THE LIGHT OF A NEW REGULATION OF THE COUNCIL
OF EUROPEAN UNION ON STATE AID FOR COAL INDUSTRY AFTER EXPIRY OF THE TREATY
ESTABLISHING THE EUROPEAN COAL AND STEEL COMMUNITY
Key words: hard coal, state aid, EU regulations, reform of coal industry in
Poland
By the time of expiry of the treaty on establishing the European Coal and
Steel Community Commission Decisions were applied in the European Union
establishing regulations of the Community with regard to state aid to coal
industry. At present a Council Regulation on state aid for coal industry is
introduced the European Commission on 7 June 2002 accepted that. The authors
present in the article the principles of the Regulation, citing many of its
provisions. In connections with the works going on and regarding the Reform
of Polish hard coal industry, that should be implemented from the beginning
of 2003,teh situation of the indigenous coal industry was discussed in the
light if the EU Council Regulation. Attention was paid to necessity of
introduction into the programme of the Reform of the elements of the Union's
regulations.
It has been stressed that Polish hard coal industry, after accession of
Poland to the EU, will have to function in conformity with the Council
Regulation.
- Zbigniew Kozłowski: ROLA WĘGLA BRUNATNEGO W ENERGETYCE W PERSPEKTYWIE
XXI WIEKU
Słowa kluczowe: Energetyka, węgiel brunatny, wydobycie, zasoby, koszty
Węgiel brunatny aktualnie łącznie z węglem kamiennym stanowi
strategiczne paliwo polskiej energetyki. W ciągu ostatniego dziesięciolecia
udział węgla brunatnego w produkcji energii elektrycznej oscylował w
granicach 34,5-39% i była to zdecydowanie energia najtańsza W roku 2001
elektrownie pracujące na węglu brunatnym miały łącznie zainstalowane
moce - 8833 MW, co stanowiło 25,5% mocy zainstalowanych w polskich
elektrowniach. Perspektywa węgla brunatnego jest ściśle uzależniona od
wykorzystania tego paliwa do produkcji energii elektrycznej ponieważ
aktualnie zaledwie 0,7% jego wydobycia przeznaczona jest na inne cele i nie
należy przypuszczać ażeby ta proporcja w sposób znaczący wkrótce się
zmieniła. Przy ostrożnych ocenach wzrostu gospodarczego można przyjąć,
że zapotrzebowanie na energię elektryczną będzie rosło w granicach 1%
rocznie podobnie jak to miało miejsce w ostatnim dziesięcioleciu. Pokrycia
zwiększającego się zapotrzebowania należy szukać głównie w
tradycyjnych krajowych paliwach stałych. Węgiel brunatny powinien przedłużyć
swój aktualny udział w pokrywaniu potrzeb energetycznych jeszcze przez co
najmniej 50 lat. Możliwe to jest przez pełne wykorzystanie zasobów
czynnych rejonów wydobywczych tego paliwa oraz uruchomienie nowego
wielkiego zagłębia górniczo-energetycznego Legnica.
ROLE OF LIGNITE IN THE POWER INDUSTRY IN THE PERSPECTIVE OF THE 21ST CENTURY
Key words: Power industry, lignite, mining, reserves, costs
The lignite, with the bituminous coal, constitutes a strategic fuel for the
Polish economy. Within the last decade the share of lignite in the
production of the electric power varied between 34.5% and 39.0% and it was
definitely the cheapest source of energy. In 2001 the power plants using the
lignite had the combined installed power of 8833 MW, and that constituted
25.5% of the installed power in Polish power plants. The prospects of the
lignite is closely tied to the power industry since only 0.7% of it is used
for the purposes other that the production of the electric power, and it
does not seem that those proportions should change significantly in the near
future. With conservative estimates of the economic growth one should assume
that the demand for the electric power would grow approximately 1% annually,
just like in the last decade. The growing demand for the electric power can
be satisfied using the traditional resources of the solid fuels that are
available in Poland. The lignite should maintain its share of the market of
fuels used for the production of the electric power for, at least, the next
50 years. It will be possible by fully using its resources available in the
operating mines and by opening a new large mining and power complex near
Legnica.
- Wojciech Kibler: STRUKTURY RYNKÓW ENERGII ELEKTRYCZNEJ W EUROPIE A
ENERGETYCZNA POLITYKA PAŃSTWA (PROBLEMY WYBRANE)
Słowa kluczowe: Prognozy cen paliw, Rozwój rynku energii, Kształtowanie
kosztów wytwarzania energii elektrycznej
Artykuł zawiera spostrzeżenia dotyczące niektórych zagadnień, warunkujących
możliwości rozwoju sektora energetycznego w Polsce, na tle tworzącego się
europejskiego rynku energii i gazu.
Przedstawione są podstawowe czynniki, warunkujące kształtowanie się
kosztów wytwarzania energii, w szczególności wynikające z rozwiązań
systemowych. Prezentowane są również prognozy struktury cen pierwotnych
nośników energii na rynkach światowych oraz prognozy, dotyczące
konieczności budowy nowych źródeł, wynikające przede wszystkim z wymogów
ochrony środowiska a także wzrostu zapotrzebowania.
Autor zwraca uwagę na brak korzystnych, lub choćby stabilnych warunków
rozwoju sektora, oraz brak studiów i planów strategicznych energetyki na
tle rozwijającego się rynku w Europie.
Poruszona jest również kwestia braku dostatecznego zainteresowania
przedstawicieli sektora - zwłaszcza wytwarzania energii - problematyką
kształtowania się rynku w Unii Europejskiej i przygotowaniem firm do
funkcjonowania w trudnych warunkach konkurencji na otwartym rynku.
STRUCTURE OF ELECTRIC ENERGY MARKETS IN EUROPE AGAINST POLISH ENERGY POLICY
(SELECTED ISSUES)
Key words: Fuel prices forecast, Energy market development, Cost structure
of electrical energy generation
The article contains remarks on selected issues, determining possibilities
of development of power sector in Poland, against European electricity and
gas market.
Basic factors, determining cost of energy generation, especially system
factors, are presented. Also forecast of structure of fuels prices on
worldwide markets, and necessity of building new capacity - mostly because
of environmental protection, and also demand growth - are remarked.
Author draws attention to lack of favorable, or at least stable conditions
of power sector development, and lack of studies and strategic plans of the
sector against developing market in Europe.
Author also points at of lack of sufficient interest of the sector
representatives - especially of generation sector - in issues of shape of
energy market developing in EU and preparation of the companies to
participation in difficult conditions of open energy market.
- Christian Theobald, Dorota Koszałka: NAJNOWSZE PROPOZYCJE ZMIAN W
DYREKTYWIE ELEKTRYCZNEJ I GAZOWEJ UE
Słowa kluczowe: dyrektywa elektryczna Unii Europejskiej, dyrektywa gazowa
Unii Europejskiej, prawo energetyczne, TPA, zasada dostępu do sieci dla osób
trzecich
Obecnie w Unii Europejskiej trwa dyskusja nad zmianą dyrektywy elektrycznej
i gazowej. W dniu 7.06.2002 r. Komisja Europejska przedłożyła drugą z
kolei, poprawioną wersję obu dyrektyw. Najistotniejszą zaproponowaną
zmianą jest przyśpieszenie otwarcia rynku dla odbiorców przemysłowych.
Do nowych rozwiązań należy m.in. całkowita rezygnacja w przyszłości z
możliwości stosowania przez państwa członkowskie zarówno negocjowanego
systemu dostępu do sieci elektroenergetycznych oraz gazowych, jak i systemu
wyłącznego odbiorcy w przypadku sieci elektroenergetycznych. Na terenie całej
Unii Europejskiej obowiązywać ma jednolity system regulowanego dostępu do
sieci. To oznaczałoby jednak konieczność powołania we wszystkich państwach
członkowskich organu do spraw regulacji sektora, zajmującego się
przestrzeganiem równouprawnienia podmiotów w dostępie do sieci przesyłowych.
Propozycje unijne przewidują ponadto nałożenie na przedsiębiorstwa
energetyczne obowiązków jak np. świadczenie usług publicznych, czy
zapewnienie bezpieczeństwa dostaw. Przyszłe zmiany zakładają także
organizacyjne wydzielenie działalności przesyłowej oraz dystrybucyjnej od
pozostałych rodzajów działalności (tzw. unbundling). Przyjęcie przez
Unię Europejską powyższych zmian oznaczać będzie dla polskiego
ustawodawcy konieczność nowelizacji stosownych przepisów prawa
energetycznego.
LATEST PROPOSALS FOR CHANGING THE ELECTRICITY AND GAS DIRECTIVES OF THE EU
Key words: electricity directive of the European Union, gas directive of the
European Union, energy law, TPA, Third Party Access
At the moment, in the European Union there is continuing the discussion
about the alteration of the electricity and gas directive. On June 7th,
2002, the European Commission submitted the second improved proposal
concerning the new directives. The most important alteration proposed is the
faster realization of the market opening for the industrial customers. The
new solutions are also including the repeal of the negotiated network access
for the electricity and gas grid and of the exclusive customer system in the
case of the electricity grids. In the whole European Union, there shall be
valid a standard system of the regulated network access. But this means that
in all EU Member States the regulatory authority shall be established.
Moreover, the EU proposed among other things to impose public service
obligation and to guarantee the security of supply on the energy supply
companies. The future alterations also require the organizational unbundling
of the transmission and distribution activities from the other activity
fields of the energy supply companies. For the Polish legislator, the
passing of these alterations means the amendment of the corresponding
regulations of the Energy Act.
- Aleksander Sobolewski, Aleksander Karcz: OCENA STANU POLSKIEGO PRZEMYSŁU
KOKSOWNICZEGO W ŚWIETLE INTEGRACJI Z UNIĄ EUROPEJSKĄ
Słowa kluczowe: produkcja koksu, węgle koksowe, koksownictwo, IPPC, BREF
Pełna integracja Polski ze strukturami Unii Europejskiej - obejmująca zarówno
integrację gospodarczą jak i implementację przepisów prawa UE -
doprowadzi nieuchronne do istotnych zmian w wielu sektorach gospodarki.
Zmiany te obejmą także polski przemysł koksowniczy. Działalność w
nowych warunkach może stać się zarówno szansą i bodźcem rozwojowym dla
branży jak powodem istotnych problemów czy wręcz zagrożeń.
Polscy producenci koksu (Polska jest drugim po Chinach światowym
eksporterem koksu) otrzymają możliwość nieskrępowanej działalności na
połączonym rynku europejskim.
W zaistniałej sytuacji szczególnego znaczenia nabiera przeprowadzenie
analizy warunków jakie muszą zostać spełnione by przystąpienie Polski
do UE mogło stać się czynnikiem długofalowego rozwoju polskiego
koksownictwa.
W referacie przedstawiono i przedyskutowano ocenę stanu polskiego
koksownictwa pod kątem możliwości produkcji koksu kierowanego zarówno na
eksport jak i na rynek wewnętrzny. Analizie poddano uwarunkowania będące
odpowiedzią na następujące kluczowe pytania:
- Z czego produkować koks? Przeanalizowano możliwość zapewnienia surowca
do produkcji. Omówiono perspektywiczny poziom wydobycia węgli koksowych
(zarówno węgli typu 34 jak i typu 35) oraz zagadnienia związane z ich
jakością;
- Czym produkować? Przeanalizowano stan techniczny polskich instalacji
produkcyjnych - zarówno baterii pieców koksowniczych jak i instalacji
pomocniczych;
- Jak produkować? Przeanalizowano współczesne wymogi ekologiczne
produkcji koksu. Zagadnienie omówiono na tle zaleceń sformułowanych dla
krajów UE w dokumencie "Best Available Techniques Reference Document
on the Production of Iron and Steel" - Sewilla 2000. Zagadnienia szczegółowe
- a zwłaszcza problematykę emisji zanieczyszczeń do środowiska - omówiono
na przykładzie Zakładów Koksowniczych "Przyjaźń" w Dąbrowie
Górniczej.
W wyniku przeprowadzonej analizy powyższych zagadnień sformułowano ocenę
stopnia przygotowania branży do integracji. Z przedstawionej oceny wynika,
że duże i sukcesywnie modernizowane koksownie sprostają wymaganiom i dla
nich integracja Polski z UE jest szansą rozwojową. Jednocześnie dla zakładów
mniejszych może ona stać się zagrożeniem, związanym w pierwszym rzędzie
z koniecznością modernizacji technologii i podjęciem inwestycji w
zakresie szeroko pojmowanej ochrony środowiska.
EVALUATION OF POLISH COKEMAKING IN THE LIGHT OF INTEGRATION POLAND INTO EC
Key words: production of coke, coking coals, cokemaking, IPPC, BREF,
A full integration of Poland with European Union structures - including an
economic integration as well an implementation of EU low regulations - will
inevitably result in significant transformations for many sectors of the
economy. These transformations will also comprise Polish cokemaking industry.
An activity expanded under new conditions can be the chance and development
motivation for the branch, but also the cause of serious problems or even
threats.
Polish producers of coke (Poland is the second world exporter of coke after
China) will have opportunity to expand their unlimited activity on the
integrated European market.
In this situation it is very important to make analysis of the conditions,
which have to be fulfilled, so that the accession of Poland to EU could be a
factor of long-term development for Polish cokemaking industry.
It was presented and discussed in this paper an opinion about the state of
Polish cokemaking industry in view of its possibilities to produce a coke
for export, as well as for home market. The answers for the following key
questions have been analysed:
- From which materials to produce a coke? It was analysed possibilities of
delivering raw materials necessary to its production. It was discussed a
future extraction level of coking coals (coals of 34 type as well of 35 type)
and questions connected with their quality;
- In what installations to produce? It was analysed the technical state of
Polish coke plants - coke-oven batteries as well as auxiliary installations;
- How to produce? It was analysed the current ecological requirements of
coke production. This issue has been discussed against the background of
recommendations formulated for EU countries in the document "Best
Available Techniques Reference Document on the Production of Iron and Steel"
- Seville 2000. The detailed issues, and especially problems connected with
emission of pollutants into the environment, have been discussed for Przyjaźń
Coke Plant in Dąbrowa Górnicza (Zakłady Koksownicze Przyjaźń) as an
example.
Basing on the carried out analysis of the above-mentioned questions it was
estimated the actual state of the branch in making preparations to the EU
integration. The presented estimation shows that large and successively
modernised coke plants will meet requirements and the integration of Poland
with EU will be the chance for development of such enterprises. At the same
time the integration can threaten smaller plants, mainly because of
necessary technology modernisations and investments, which have to be
undertaken in the field of environmental protection.
- Andrzej Kądzielawa: STAN I PERSPEKTYWY BEZPIECZEŃSTWA
ELEKTROENERGETYCZNEGO W WARUNKACH KONKURENCJI RYNKOWEJ
Słowa kluczowe: elektroenergetyka, bezpieczeństwo elektroenergetyczne,
rynek energii
Z punku widzenia odbiorcy końcowego bezpieczeństwo elektroenergetyczne to
ciągłość dostawy energii zagwarantowana dostępnością do źródeł i
infrastruktury technicznej umożliwiającej jej dostawę. Jednak, gdy dostępność
jest możliwa na zasadach rynkowych, to okazuje się, że bezpieczeństwo
elektroenergetyczne może być zagrożone, jeżeli uwolnione mechanizmy
rynkowe pozostaną bez nadzoru. Oddziaływanie sił rynkowych to dodatkowe
komplikacje dotrzymania wymaganych standardów jakościowych energii,
realizacji usług energetycznych i operatywnego prowadzenia ruchu systemu
elektroenergetycznego. Logika konkurencyjnego mechanizmu rynkowego, pod
presją redukcji kosztów i maksymalizacji zysku, wymaga od uczestników
rynku podporządkowania swoich decyzji cenowym sygnałom rynkowym i zmusza
ich do podejmowania zwiększonego ryzyka, co przy występujących
ograniczeniach technicznych w pracy systemu elektroenergetycznego ma bezpośredni
wpływ na stan bezpieczeństwa oraz zagrożenie jego utraty.
STATE AND PERSPECTIVES OF SAFETY POWER ENGINEERING IN ENVIRONMENT OF MARKET
COMPETITION
Key words: power system, safety power engineering, electricity market
For receiver of energy safety power engineering this guaranteed continuity
of delivery of energy accessibility of her and technical infrastructures.
Yet, when accessibility is possible across market, this safety power
engineering can be menace, if market mechanizmy will will stay without
supervision. Influence of competitive market complicates of required
standards of qualitative energy, services and work of power system. Logician
of competitive market mechanism, under pressure of reduction of costs and
maximization of profit, it demands price market signals and it forces them
to taking of enlarged risk, what at appearing technical in work of system
limitations power system has direct receipt onto threat of loss of safety
from participants of market of subordinating of own decision.
- Bronisław Słowiński: ENERGETYKA JĄDROWA TERAZ I W PRZYSZŁOŚCI
Słowa kluczowe: energetyka jądrowa, bezpieczeństwo, wydajność, odpady
promieniotwórcze, podkrytyczny reaktor sterowany akceleratorem.
Energetyka jądrowa jest jedynym sposobem pozyskiwania energii na szeroką
skalę, praktycznie nie pobierającą tlenu z otoczenia i nie wytwarzającą
dwutlenku węgla. Ale energetyka jądrowa w przyszłości musi być całkowicie
bezpieczna, znacznie bardziej wydajna i nie pozostawiająca kłopotliwych
odpadów radioaktywnych. W niniejszej pracy przedstawiono zarys podstawowych
koncepcji takiej energetyki.
IS IT POSSIBLE TO AVOID NUCLEAR POWER?
Keywords: nuclear power, safety, efficiency, radioactive waste, ADS.
Within the approach of energy sustainable development different ways of
energy gain in a large scale are now subjected to thorough and comprehensive
analysis from the viewpoint of more and more rigorous and stringent criteria,
the main among them are ecological safety, commercial competition and
reserves of energy sources. Although presently, as far as it can be foreseen,
a global energy crisis is not, in principle, to be expected and traditional
kinds of energy production seem to be sufficient, nevertheless the
specialists are more and more aware that just in not so distant future the
energy production in a large scale should be no oxygen consuming and,
consequently, no creating carbon dioxide which accumulation in ocean waters
could lead to catastrophic changes in the ecosystem of our planet, as
follows from recent investigations. Moreover, the regenerative capabilities
of this ecosystem are constantly diminish as a result of mankind activity.
The unique way that fulfils the above-mentioned criteria can be only nuclear
power. But the future nuclear power must be safe, much more efficient and no
producing radioactive waste. In the present work we present an outline of
conceptual basis of such a nuclear power.
- Roman Ney: ENERGIA ODNAWIALNA - MODA CZY KONIECZNOŚĆ
Słowa kluczowe: Energia odnawialna, wykorzystanie, zasoby
Przedstawiono analizę pozyskiwania energii odnawialnej na tle jej zasobów,
które możliwe są do pozyskania. Z ogólnej oceny wynika, że w Polsce
rozwój odnawialnych źródeł energii jest zbyt powolny i odbiega od
rozwoju w krajach rozwiniętych. Zidentyfikowano przyczyny tego stanu i określono
problemy, które winny być rozwiązane aby osiągnąć optymalny rozwój
energii odnawialnej. Równocześnie przedstawiono główne czynniki, które
przemawiają za rozwojem energii odnawialnej. Z pracy wynika, że w Polsce
jest wyraźna konieczność rozwoju energii odnawialnej a głównym kluczem
do tego jest pełna synchronizacja problematyki rozwoju energii i środowiska
oraz opracowanie i wdrożenie systemu prawno-ekonomicznego rozwoju energii
odnawialnej. Konieczne jest opracowanie i uchwalenie Ustawy sejmowej na
temat rozwoju energii odnawialnej. Niektóre kraje Unii Europejskiej mają
takie ustawy, które przyczyniły się do większego rozwoju energii
odnawialnej.
RENEWABLE ENERGY - FASHION OR NECESSITY
Key words: renewable energy, utilization, resources
Paper presents an analysis of the renewable energy utilization on the
background of its resources possible to utilize. General assessment leads to
the conclusion that the development of renewable energy sources in Poland is
too slow and differ from the situation in the developed countries. The
reasons for that state have been identify and the problems which should be
solved to get optimal development of renewable energy, have been specified.
Simultaneously the main factors for this development have been presented.
Following from the paper - there is necessary to develop the renewable
energy in Poland and the key to solve the problem is: to synchronize fully
the development of energy and environment as well as to prepare and
implement the adequate legal and economic system. There is a need to work
out and pass the low of Parliament on renewable energy development as it is
in some of EU countries.
- Wojciech Jaworski, Adam Gajda: POLITYKA I PRAWO EKOLOGICZNE WYMUSZA ZMIANY
W SEKTORZE ENERGII
Słowa kluczowe: polityka ekologiczna, polityka energetyczna, prawo
ekologiczne
Polska energetyka, oparta na paliwach stałych, jest znaczącym udziałowcem
w ilości wytwarzanych odpadów i ładunków zanieczyszczeń do powietrza.
Ma więc duże znaczenie w realizacji krajowych i lokalnych wymagań ochrony
środowiska. Zadania te wynikają z zapisów polityki państwa oraz prawa
krajowego i wspólnotowego. W referacie pokazano składowe strategii ochrony
środowiska w Polsce i omówiono nowe regulacje Unii Europejskiej (dyrektywy
z roku 2001: 77/WE, 80/WE i 81/WE) na tle dotychczasowej sytuacji sektora.
Pozwala to na ocenę, które z nowych regulacji i w jakim stopniu wymuszą
zmiany w planach modernizacji i rozwoju krajowej energetyki i sektora
paliwowego.
POLICY AND ENVIRONMENTAL LAW FORCE CHANGES IN ENERGY SECTOR
Key words: environmental policy, energy policy, environmental law
Polish energy sector, based on fossil fuels, is one of the main producers of
waste and pollutants emitted to the air. To the large extent it is
responsible for achieving national and local environmental goals. Its duties
have been resulted from National Environmental Policy and polish law, which
is adapting for UE legislation now. Details of environmental strategy in
Poland are presented in the presentation. New EU regulations (directives
from 2001: 77/EU, 80/EU and 81/WE) and their influence on energy sector are
described too.
- Jan Hycnar, Mariusz Bugajczyk, Jerzy Duda: KONCEPCJA WDROŻENIA ZASAD ZRÓWNOWAŻONEGO
ROZWOJU W ENERGETYCE
Słowa kluczowe: Rozwój energetyki, zrównoważony rozwój energetyki,
paliwa alternatywne, skojarzenie produkcji energii z wytwarzaniem materiałów
Dotychczasowy model rozwoju energetyki koncentruje się na doskonaleniu
procesów produkcyjnych, z uwzględnieniem wymogów ochrony środowiska i
ekonomii. W małym stopniu uwzględnia zewnętrzne problemy ekologiczne
naszej cywilizacji.
Wdrażanie zasad zrównoważonego rozwoju zobowiązuje wszystkich do
realizacji rozwoju z uwzględnieniem większej ilości faktów i skutków w
przyszłości. Za tym, rozwój energetyki powinien następować z uwzględnieniem
wykorzystania paliw odnawialnych i odpadów, odpadowego ciepła z procesów
przemysłowych i gospodarczych oraz tworzenia nowych technologii wytwarzania
produktów chemicznych, mineralnych i energii.
THE IMPLEMENTATION CONCEPTION OF PRINCIPLES OF EQUITABLE DEVELOPMENT IN
POWER INDUSTRY.
Key words: Power industry development, equitable power industry development,
alternative fuels, association of energy production with materials
manufacturing
The up-till-now model of power industry development focus on improvement of
production processes taking into account the requirements of environmental
protection and of the economy. The external ecological problems of our
civilization are considered in a limited extent.
The implementation of the principles of equitable development binds
everybody to achieve the development considering the major amount of facts
and consequences in the future. Therefore the power industry development
should proceed accompanied by the utilization of renewable fuels and waste
materials, the waste heat from industrial and economical processes and by
creation of new manufacturing technologies of chemical, mineral and power
energy products.
- Andrzej Krowiak: KONDYCJA FINANSOWA ORAZ RELACJE EKONOMICZNE GÓRNICTWA WĘGLA
KAMIENNEGO W POLSCE NA PODSTAWIE DANYCH Z 2001 ROKU
Słowa kluczowe: ekonomia, górnictwo, przedsiębiorstwo, efektywność,
ocena.
Artykuł ten zawiera wielowątkową analizę kondycji finansowej górnictwa
węgla kamiennego w Polsce, wykonaną w oparciu o dane z 2001 roku. Specyfiką
metody zastosowanej w tej analizie jest zwrócenie uwagi przede wszystkim na
realne przepływy strumieni pieniężnych przychodów i wydatków. Artykuł
ten zawiera również symulację perspektyw i warunków spłaty ogromnego
zadłużenia tego przemysłu.
FINANCIAL CONDITION AND ECONOMIC RELATIONS OF COAL MINING IN POLAND BASED ON
DATA FROM 2001
Key words: economy, mining, enterprise, efficiency, estimation
Article includes multi aspects analysis of coal mining conditions in Poland,
made of data from 2110. Used method pay attention on real cash flow of
outcomes and incomes. Article includes also simulation of pay a debt of coal
mining.
- Andrzej Krowiak: HISTORYCZNE PRZYCZYNY "ZAPAŚCI" FINANSOWEJ GÓRNICTWA
WĘGLA KAMIENNEGO W POLSCE Z LAT 1990-2000
Słowa kluczowe: ekonomia, górnictwo, przedsiębiorstwo, efektywność,
system.
Artykuł ten poświęcony jest analizie przyczyn permanentnego deficytu
finansowego w działalności bieżącej górnictwa węgla kamiennego w
Polsce oraz ogromnego zadłużenia tej branży. Autor artykułu stawia tezę,
że główną przyczyną takiego stanu rzeczy była niespójność polityki
makroekonomicznej państwa oraz jego działań wynikających z funkcji właścicielskich.
W treści artykułu pokazano przyczyny powstawania deficytu finansowego oraz
mechanizmy systemowe i działania organizacyjne prowadzące do permanentnej
niewydolności finansowej tego sektora gospodarki.
HISTORICAL CAUSES OF FINANCIAL "DIE" OF COAL MINING IN POLAND FROM
1990 - 2000
keywords: economy, mining, enterprise, efficiency, system
Article devotes to analysis of cause of financial deficit in coal mining in
Poland enormous depts this branch. Author says, that the main reason of this
situation is lack of common macro economy policy and actions come from its
functions.
- Stanisław A. Blaschke, Zbigniew Grudziński, Jacek Rżany: SZACUNEK
NIEUZYSKANYCH WPŁYWÓW ZE SPRZEDAŻY WĘGLA KAMIENNEGO ENERGETYCZNEGO PO
CENACH NIŻSZYCH OD CEN PARYTETU IMPORTOWEGO
Słowa kluczowe: węgiel kamienny, ceny, parytet importowy, nieuzyskane wpływy
Programy restrukturyzacyjne górnictwa węgla kamiennego przewidywały
wzrost cen węgla do poziomu cen węgla importowanego. Poziom ten nazywany
jest parytetem importowym. Poziomu tego górnictwo nie osiągnęło skutkiem
czego (między innymi) były niepowodzenia kolejnych programów. W pracy
przeprowadzono szacunki tzw. nieosiągniętych wpływów ze sprzedaży węgla
poniżej poziomu cen parytetu importowego. Analizę wykonano za lata
1997-2001, stwierdzając, że nieuzyskane wpływy ze sprzedaży w kraju
tylko węgla energetycznego w tym okresie wyniosły ok. 8,4 mld zł.
ESTIMATION OF UNOBTAINED RECEIPTS FROM HARD STEAM COAL SALE FOR THE PRICES
LOWER THEN IMPORT PARITY PRICES
Key words: hard coal, prices, import parity, unobtained receipts
The hard coal mining restructurisation programs were forecasted increasing
of coal prices to the level of coal import prices. This level is named
parity import. The mining hasn't obtained this level. Therefore (among other
things) succeeding programs were a failure. This paper presents estimations
of unobtained receipts from coal sale for the prices lower then import
parity prices. These analyses include 1997 - 2001 years. The authors state
that unobtained receipts only from steam coal sale in the country amount 8,4
mld zł in this period.
- Urszula Lorenz: KOSZT IMPORTOWANEGO WĘGLA ENERGETYCZNEGO NA POZIOMIE DDP
W PORTACH POLSKICH I W WYBRANYCH ELEKTROWNIACH I ELEKTROCIEPŁOWNIACH
Słowa kluczowe: węgiel energetyczny, import węgla, formuły handlowe, DDP
W referacie przedstawiono podstawowe informacje na temat formuł stosowanych
w handlu międzynarodowym. Oszacowano koszty importowanego węgla
energetycznego na poziomie DDP (dostarczone, cło opłacone, oznaczone
miejsce przeznaczenia) w portach polskich oraz u wybranych użytkowników.
Obliczenia wykonano na bazie cen z I kwartału 2002 r. i porównano je z
wynikami dla ostatnich 5 lat.
Oszacowane ceny węgla w hipotetycznie rozważanym imporcie odwzorowują
realia międzynarodowych rynków węgla energetycznego oraz frachtów
morskich. Na ich poziom niebagatelny wpływ mają również stawki opłat za
przewóz węgla koleją w kraju, a także relacje złotówki do dolara w
analizowanych okresach.
COST OF IMPORTED STEAM COAL ON THE BASIS OF DDP TRADE TERM AT POLISH PORTS
AND SELECTED POWER STATIONS AND CHP PLANTS
Key words: steam coal, coal import, trade terms, DDP
Paper presents basic information on the most commonly used international
trade terms.
Import costs of steam coal have been estimated basing on the rules
determined by DDP trade term (Delivered Duty Paid at the named place in the
country of importation) at Polish ports and selected coal users.
Calculations have been based on first quarter 2002 data and compared to the
results for last 5 years.
Estimated coal prices in hypothetically considered import reflect the
international coal and freights markets conditions. Import coal prices are
also affected by the rates of rail transport and the rates of Polish zloty
to American dollar in the periods of analysis.
- Urszula Ozga-Blaschke: KALKULACJA KOSZTÓW IMPORTU WĘGLA KOKSOWEGO NA
POZIOMIE DDP W PORTACH POLSKICH I WYBRANYCH KOKSOWNIACH
Słowa kluczowe: węgiel koksowy, koszty importu, formuły handlowe, DDP
Tematem referatu jest oszacowanie kosztów importu węgla koksowego do
Polski i pokazanie poziomu cen tych węgli u głównych odbiorców -
koksowni. Przedstawiono definicje najczęściej stosowanych formuł
handlowych stosowanych na międzynarodowych rynkach węglowych. Na podstawie
informacji dotyczących cen węgli koksowych oferowanych przez głównych
eksporterów oraz cen frachtów morskich skalkulowano ceny węgli na
poziomie DDP (dostarczone, cło opłacone, określone miejsce przeznaczenia)
- w portach polskich (franco wagon) oraz w wybranych koksowniach. Wszystkie
elementy kalkulacji związane z opłatami celnymi, kosztami portowymi,
kosztami transportu kolejowego itp. określono na podstawie obowiązujących
przepisów. Kalkulację przeprowadzono w oparciu o aktualne dane z I półrocza
2002 r., natomiast w celach porównawczych pokazano również jaki byłby
poziom tych cen w latach 1997 - 2001.
COKING COAL IMPORT COSTS CALCULATION ON THE BASIS OF DDP TRADE TERM AT
POLISH PORTS AND SELECTED COKING PLANTS
Key words: coking coal, import costs, trade terms, DDP
The subject of the paper is to estimate the coking coal import costs to
Poland and to show the level of these prices at main coal buyers - coking
plants. Definitions of the most commonly used international trade terms have
been presented.
Basing on the FOB prices of coking coal offered by main exporters and ocean
freight rates, the DDP prices (Delivered Duty Paid at the named place in the
country of importation) have been calculated at Polish ports and selected
coking plants. All elements of calculation like duties, rail transportation
rates and other costs have been determined on the ground of valid
regulations. Calculations have been based on current data (first two
quarters of 2002) and - for comparison - the level of prices for the period
of 1997 - 2001 have also been shown.
- Zbigniew Grudziński: WSKAŹNIK CEN WĘGLA ENERGETYCZNEGO DLA RYNKU
EUROPEJSKIEGO
Słowa kluczowe: wskaźniki cen, ceny, węgiel energetyczny
W referacie przedstawiono opracowany w Instytucie GSMiE PAN wskaźnik cenowy
węgla energetycznego dla rynku europejskiego nazwany CWE-PAN (cp).
Przedstawiono także informacje o innych wskaźnikach cenowych publikowanych
w literaturze fachowej. Porównywane wskaźniki cen węgla energetycznego
podane są dla węgla na rynku europejskim (ceny CIF) i odnoszą się do cen
węgla o kaloryczności 6000 kcal/kg (NAR.). Porównanie tego wskaźnika
cenowego z innymi pokazuje bardzo dużą ich zbieżność zarówno co do
poziomów jak i trendów.
STEAM COAL PRICE INDEX FOR EUROPEAN MARKET
Key words: price indexes, price, steam coal
Paper presents the steam coal price index for European market, which has
been evaluated by Mineral and Energy Economy Research Institute of the
Polish Academy of Sciences. Information about other coal price indexes,
published in professional literature, are also given. Coal price indexes,
that are compared in the paper, are given as a CIF prices on the European
market and are related to the coal of 6000 kcal/kg calorific value (NAR).
Comparison of this index with other indexes shows very high convergence both
as concerns the level of prices as well as the trends.
- Kazimierz Czopek: PRÓG RENTOWNOŚCI W PRZYPADKU DWUSKŁADNIKOWYCH CEN
ENERGII
Słowa kluczowe: ceny energii, próg rentowności, koszty
W artykule autor wraca do sposobu wyznaczania progu rentowności w przypadku
dwuskładnikowych cen energii w gospodarce rynkowej.
Referat zwraca uwagę na uwarunkowania, które wskazują na potrzebę podjęcia
tej metody. Pokazano możliwości wykorzystania rachunku kosztów stałych i
zmiennych w procesie decyzyjnym przy ustalaniu wielkości granicznych, w
szczególności progu rentowności.
BREAK EVENT POINT OF TOO ELEMETS OF PRICES OF ENERGY CARRIERS
Key words: prices of energy, break event point, costs fixed and variable
In the paper the autor goes back to the way of making of break event point
in the chance of too elements of energy prices in market economy.
The paper has an intention to turn attention on necessity of action which
has to be taken this method.
The paper shows the possibility of utilization calculation of fixed and
variable costs in decision process of assignation of break event point.
- Jacek Nowakowski, Grażyna Grycz, Ryszard Gilecki, Jolanta Nowotarska:
CHARAKTERYSTYKA TENDENCJI ZMIAN CEN I PODATKÓW NA PALIWA I ENERGIĘ W
POLSCE NA TLE SYTUACJI W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ
Słowa kluczowe: ceny, podatki, paliwa, węgiel, ropa naftowa, gaz ziemny,
energia elektryczna
W referacie omówiono najważniejsze zagadnienia dotyczące cen paliw i
energii w Polsce, rodzaje i wielkość podatków na poszczególne nośniki
energii, wpływ zmian cen ropy naftowej na ceny innych paliw oraz skutki
zmian taryfowych odnośnie cen gazu i energii elektrycznej. Tło dla tych
zagadnień stanowi sytuacja w wybranych krajach Unii Europejskiej oraz na
rynkach międzynarodowych.
CHARACTERISTICS OF ENERGY PRICES AND TAXES TRENDS IN POLAND ON THE BASIS OF
SITUATION IN EUROPEAN UNION
Key words: prices, taxes, fuels, coal, crude oil, natural gas, electricity
The main issues related to energy prices and tax policies in Poland, energy
prices dependence on oil price changes and influence of tariffs changes on
gas and electricity prices have been discussed. The situation in selected
European Union countries and on international markets is a background for
these problems presented in the paper.
- Krzysztof Morstin: FOURIEROWSKA I FRAKTALNA ANALIZA CHAOTYCZNYCH RUCHÓW
CEN PALIW I SUROWCÓW ENERGETYCZNYCH NA ŚWIATOWYCH RYNKACH
Słowa kluczowe: analiza fourierowska, chaos deterministyczny, statystyka
fraktalna, cykle koniunkturalne, rynki towarowe, paliwa płynne, nośniki
energii, surowce energetyczne.
Założeniem analizy jest, iż fluktuacje cen rządzone są zasadami
dynamiki chaotycznej. W celu wyodrębnienia składowej periodycznej
wieloletnich szeregów cen zastosowano spektralną analizę Fouriera, po
uprzedniej eliminacji trendu. Uzyskane widma zezwalają na selekcję kilku
istotnych składowych quasi-harmonicznych, co umożliwia łatwe przekształcenie
odwrotne uproszczonej transformaty. Uzyskany - jako różnica między
rzeczywistym a wyestymowanym przebiegiem ceny - "szum
deterministyczny" traktowany jest z kolei metodami statystyki
fraktalnej. Otrzymano w taki sposób niezłą zgodność zalgorytmizowanych
estymat z przebiegami cen w całej rozpatrywanej perspektywie historycznej,
tzn. od 1986 r. Uwiarygodnia to przydatność proponowanych procedur do celów
prognostycznych. Przebadane rynki nośników energii wykazują
nieoczekiwanie wysoki poziom deterministycznej persystencji. Zaproponowano
kilka elliotowskich oznaczeń fraktalnych dla terminowych rynków gazu
naturalnego oraz ropy i jej produktów pochodnych.
THE FOURIER AND FRACTAL ANALYSIS OF CHAOTIC PRICE FLUCTUATIONS IN WORLD
MARKETS OF FUELS AND ENERGY RAW MATERIALS
Keywords: Fourier analysis, deterministic chaos, fractal statistics,
business cycles, commodity markets, liquid fuels, energy carriers, energy
raw materials.
The basic assumption of the analysis is that commodity market prices
fluctuate according to the rules of chaotic dynamics. The Fourier spectral
analysis has been applied, in order to separate the periodic component of
the long-term time-series of prices. This had to be preceded by elimination
of the trend, for which linear regression techniques were utilised.
Frequency spectra thus obtained allow for separation of only few meaningful
quasi-harmonic components, which facilitates reversal of such a simplified
Fourier transform. Reasonable agreement has been obtained of thus
algorithmised price estimates with actual prices, along the whole historical
perspective considered, i.e. since June 1986. This seems to confirm
usefulness of the applied procedures for forecasting purposes. The "deterministic
noise" obtained as difference of actual an estimated prices can be
treated with the methods of fractal statistics. The markets of energy
carriers exhibit unexpectedly high level of deterministic persistence.
Propositions concerning fractal structure specifications, according to the
Elliott wave principle, have been submitted for futures markets of natural
gas, oil and its derivative products.
- Leon Kurczabiński: KONKURENCYJNOŚĆ WĘGLA W SEKTORACH CIEPŁOWNICZYM I
KOMUNALNO-BYTOWYM
Słowa kluczowe: węgiel kamienny, gaz ziemny, energetyka, produkcja ciepła,
sektor komunalno-bytowy.
W artykule dokonano analizy konkurencyjności węgla w stosunku do gazu
ziemnego przy produkcji ciepła w sektorach komunalno - bytowym i ciepłowniczym.
Stwierdzono, że w rejonie Polski Północnej konkurencyjność węgla
znacznie zmalała. Grozi to utratą rynku węgla o wielkości około 5 mln
ton / rok.
Omówiono również niektóre uwarunkowania mogące mieć wpływ na
utrzymanie rynków węgla poza energetyką zawodową.
COAL COMPETITIVENESS IN THE HOUSEHOLDS SECTOR AND HEATING PLANTS
Key words: hard coal, natural gas, heat production, power sector, household
sector
The article contains analysis of coal competitiveness against natural gas in
the heat production in the following sectors: households and heating plants.
The analysis indicates that competitiveness of coal has fallen considerably
in the region of northern Poland.
This may result in the loss of market estimated at 5 mln tones of coal per
year.
The article discusses additionally some important elements shaping coal
market outside energy power sector.
- Włodzimierz Kędziora, Michał Mejer: GOSPODARKA SKOJARZONA SZANSĄ DLA WĘGLA
Słowa kluczowe: węgiel kamienny, jednostkowy koszt zmienny, energia
chemiczna paliwa, emisja CO2, gospodarka skojarzona
Do roku 2005 przewiduje się niewielki spadek zużycia węgla w Polsce,
natomiast znaczny bo 10% w wytwarzaniu ciepła. W dalszych latach, w
strukturze zużycia paliw, nastąpi znaczne zwiększenie udziału gazu w
miejsce węgla.
Postanowienia protokółu z Kioto w sprawie emisji dwutlenku węgla - gazu
odpowiedzialnego za efekt cieplarniany mogą stać się barierą rozwoju
gospodarczego świata. Rozwój ten oraz wzrost standardu życia społeczeństwa
wiąże się z rosnącym zużyciem energii elektrycznej. Energia ta winna być
wytwarzana w źródłach i z paliwa powodujących możliwie najniższe
koszty oraz najniższą emisję zanieczyszczeń. Problemem najważniejszym
jest ograniczenie emisji CO2, gdyż pozostałe zanieczyszczenia można
ograniczyć dostępnymi środkami technicznymi.
W referacie przedstawiono sposób doboru paliw wg kryterium minimalnego
kosztu zmiennego powodowanego przez jednostkę energii chemicznej. W
sytuacji coraz mocniej oddziaływującego lobby gazowego podjęto próbę
wykazania korzyści ze spalania węgla w układach skojarzonych. Umożliwia
to znaczącą i skuteczną redukcję emisji CO2. Ponadto pozytywnym efektem
spalania węgla jest to, że jest on wydobywany w Polsce, zapewnia miejsca
pracy oraz gwarantuje wyższe bezpieczeństwo energetyczne.
Proponuje się odejście od stosowanego cennika węglowego i przejście na
rozliczanie jedynie za energię chemiczną zawartą w paliwie, podpisywanie
kontraktów wieloletnich z nowymi i modernizowanymi źródłami skojarzonymi
na warunkach preferencyjnych (cen eksportowych). Konieczny jest aktywny
udział górnictwa w promowaniu rozwoju optymalnego dla Polski wytwarzania
energii. Taki kierunek działań pozwoliłby również na ograniczenie
spadku zapotrzebowania na węgiel energetyczny.
COGENERATION - THE CHANCE FOR HARD COAL
Keywords: hard coal, floating cost, chemical energy of fuel, emission of
CO2, cogeneration
It is anticipated that till the year 2005 the consumption of hard coal in
Poland will decrease of about 10%, including the considerable 10% decrease
in heat production. In the next years the gas participation in the structure
of fuels consumption will considerable increase taking partially the place
of hard coal.
The provisions of official Kioto protocol concerning the emission of carbon
dioxide - the gas responsible for greenhouse effect - may occur the barrier
of economic development. The economic development and the increase of
society living standard is connected with the increase of electric energy
consumption. The electric energy ought to be produced in power sources
offering the least possible costs and the least emission of pollution. The
main problem is to limit the emission of CO2 because the other pollution can
be reduced by available technical means.
The paper presents the procedure of fuel selection according to criterion of
the minimum of flexiable cost resulting from the unit of chemical energy. In
the situation of growing influence of gas lobby it has taken the test to
prove the advantages of hard coal combustion in cogeneration systems. It
makes possible the significant and effective reduction of CO2 emission.
Besides, the favourable effect of hard coal combustion is such that hard
coal is mining in Poland and the fact secures the work places and higher
energy safety.
It is proposed to leave the coal price-list being in use and convert to
settle accounts only on the base of chemical energy kept in fuel, concluding
the long-term contracts with new and modern cogeneration sources on
preference conditions. It is necessary the active participation of the coal
mining industry in promotion of the development of energy generation optimum
for Poland. This direction activity would let also to limit the decrease of
hard coal demand.
- Marian Turek: WZROST KONCENTRACJI PRODUKCJI TO DLA POLSKIEGO GÓRNICTWA WĘGLA
KAMIENNEGO KONIECZNOŚĆ
Słowa kluczowe: koncentracja, koszty, akumulacja, wydobycie z jednej ściany.
W referacie przedstawiono efekty koncentracji produkcji węgla kamiennego w
ciągu 3 lat reformy górnictwa. W wyniku przeprowadzonych analiz został
potwierdzony wpływ koncentracji produkcji, jako jednego z podstawowych
czynników, obniżających koszty sprzedaży węgla. Przeprowadzona w
poszczególnych latach analiza kosztów i wyników ekonomicznych wykazała,
że w kopalniach, w których uzyskuje się wysokie wydobycie z jednej ściany
maleją koszty i rośnie akumulacja jednostkowa na sprzedaży węgla.
Dotychczasowe wyniki wskazują na konieczność dalszej koncentracji
produkcji i obniżanie liczby ścian produkcyjnych przy zachowaniu wydobycia
na dotychczasowym poziomie.
PRODUCTION CONCENTRATION INCREASE IS A NECESSITY FOR POLISH HARD COAL
INDUSTRY
Key words: concentration, cost, accumulation, output from one longwall.
The paper presents effects of hard coal production concentration for the
recent 3 years of realisation of coal industry's reform. as the result of
analysis conducted the influence has been confirmed of production
concentration that is one of the basic factors reducing production cost. The
analysis of cost and economic results carried out in particular years
indicated that at mines with high production form one longwall the
production cost decreases and unit accumulation raises on coal sales, The
up-to-date results indicate to the necessity of further production
concentration and reduction of a number of active longwalls while marinating
the production volume at the up-to-date level.
- Jacek Kamiński, Mariusz Kudełko, Mieczysław Kwiatkowski1, Wojciech Suwała,
Marek Wawrzyszczuk: BILANSOWANIE DOSTAW WĘGLA DLA POTRZEB DŁUGOTERMINOWEGO
PLANOWANIA ROZWOJU WYTWARZANIA ENERGII ELEKTRYCZNEJ I CIEPŁA
Słowa kluczowe: bilansowanie dostaw, modele komputerowe, ekonomika energii
W referacie przedstawiono ostatnie prace nad bilansowaniem dostaw węgla
kamiennego dla elektroenergetyki, dla potrzeb planowania jej rozwoju. Proces
bilansowania jest tu oparty o współpracę trzech modeli: do optymalizacji
rozwoju elektroenergetyki, modelu podaży węgla i modelu bilansowania. Współpracują
one w trybie iteracyjnym dla uzyskania zgodności poziomu dostaw z
zapotrzebowaniem.
Modele wykonują obliczenia dla okresu 20 lat dla wszystkich kopalń,
elektrowni i elektrociepłowni. Rozpatruje się scenariusze związane z
rozwojem gospodarczym kraju oraz regulacjami w dziedzinie ochrony środowiska.
Obliczenia wykazały możliwość zbilansowania dostaw zarówno w aspekcie
ilościowym jak i jakościowym.
BALANCING COAL SUPPLIES FOR LONG TERM PLANNING OF POWER GENERATION
Key words: coal balancing, computer models, energy economics
Hard coal is a major fuel for power generation in Poland. On the other hand
power sector consumes about 50% of coal produced domestically. Both sectors
are mutually dependent and programming of their development requires
detailed data on both sectors. The paper presents the system of balancing
coal supplies for power generation. It is based on the three models: of
power generation, coal supplies, and coal supplies balancing. The use
detailed data on particular mines, power stations and CHPs. The models work
iteratively to achieve coincidence in coal supplies and demand. Considered
scenarios include different levels of demand for electricity as well as
environmental regulations. The system proved that in the 20 years horizon
domestic supplies would balance coal demand, both in quantitative and
qualitative dimension.
- Waldemar Nikodem: FUNKCJA SAMORZĄDU GMINNEGO PRZY TWORZENIU ENERGETYKI
ROZPROSZONEJ JAKO ALTERNATYWY DLA TRADYCYJNEJ ZCENTRALIZOWANEJ ENERGETYKI
Słowa kluczowe: Energetyka, strategia, samorząd gminny, energetyka
lokalna, biopaliwa, bezpieczeństwo energetyczne, program rozwoju, prawo
miejscowe, polityka rolna.
Wnikliwa analiza zjawisk rynku energii przede wszystkim po stronie podaży
energii ujawnia nowe zjawiska i określa trendy zmian, które powinny żywotnie
interesować dotychczasowych dostawców energii, tj. przedsiębiorstwa wytwórcze
i dystrybucyjne (handlowe).
Pojawił się i szybko rozwija nowy zbiorowy partner, jakim jest lokalna
rozproszona energetyka, samodzielny, niezależny politycznie, atrakcyjny dla
konsumentów energii i w bardzo dobrych bezpośrednich związkach z lokalnym
samorządem. W artykule przedstawiono determinanty obecnego stanu energetyki
oraz nieuchronności zmian, scharakteryzowano biopaliwa jako narzędzie
realizacji bezpieczeństwa energetycznego państwa w aspekcie nowej polityki
rolnej i nowej polityki energetycznej Unii Europejskiej (demonopolizacja i
odnawialne źródła energii). Obiekt energetyczny w gminie przedstawiono w
ujęciu wieloaspektowym, ujawniając jego wielofunkcyjny charakter. Wreszcie
przedstawiono uwarunkowania i powody bezpośredniego angażowania się
samorządu w tworzenie niezależnej własnej energetyki i traktowania
przedsiębiorstwa energetycznego jako narzędzia realizacji zadań własnych
gminy.
A FUNCTION OF COMMUNE MUNICIPALITY IN CREATION OF THE DISPERSED POWER
GENERATION AS AN ALTERNATIVE TO THE TRADITIONAL CENTRALISED ONE
Key words: power generation, strategy, commune municipality, local power
engineering, bio-fuels, power safety, development program, municipal law,
agricultural policy.
Clear-sighted analysis of occurrences on the power market first of all on
the side of energy supply reveals new tendency and new trends which should
be of vital interest for hitherto existing energy suppliers, i.e. generating
and distributing (commercial) companies.
A new collective partner appeared and quickly develops as a locally
dispersed power generation, self-acting, politically independent, attractive
for energy consumers and being in very good relations with the local
municipality.
Determinants of the present situation of power generation and inevitability
of changes are presented in this paper.
The bio-fuels are characterised as a tool for accomplishment of power safety
of the state in aspects of the new agricultural policy and the new policy in
power generation of the European Union (demonopolisation and renewable
energy sources).
A power generation object in commune is presented in multi-aspect frames
revealing its multi-functional feature.
Finally conditions and reasons of indirect engagement of municipality in
creation of an own independent power generation, and treating a power
generation company as a tool of accomplishment of the own commune target are
presented.
- Stanisław Nagy, Stanisław Rychlicki, Jakub Siemek: DYWERSYFIKACJA I
IMPORT GAZU ZIEMNEGO DO POLSKI W ASPEKCIE PROGNOZY JEGO ZUŻYCIA
Słowa kluczowe: zapotrzebowanie na gaz ziemny, model Huberta,
dywersyfikacja dostaw gazu do Polski
W artykule zaprezentowano model zużycia gazu w Polsce w latach 2002-2050,
który został skonstruowany w oparciu o prace Hubberta (1956, 1962) i
Startzmana (1997, 1999,2000). Zasadniczo model ten został zbudowany dla
prognozy wydobycia ropy naftowej, ale autorzy zaadoptowali go do prognozy zużycia
gazu ziemnego. Ponadto w artykule przedstawiono problemy związane z
dywersyfikacja gazu ziemnego do Polski
DIVERSIFICATION AND SUPPLY OF NATURAL GAS TO POLAND IN RELATION TO HIS
ESTIMATED CONSUMPTION
Key words: natural gas demand, Hubert model, diversification of gas supply
to Poland
A model of the natural gas consumption in Poland, comprising the time period
2002-2050, based on Hubbert (1956, 1962) and Startzman's (1997, 1999, 2000)
works, has been presented in this study. Although the model was aimed at the
estimation of the potential oil output, the authors adapted this model to
determine the natural gas consumption. Else it in the paper are presented
problems connected with diversification and supply of the natural gas to
Poland.
- Bronisław Słowiński: PROBLEMATYKA UNIESZKODLIWIANIA ODPADÓW
PROMIENIOTWÓRCZYCH
Słowa kluczowe: odpady promieniotwórcze, transmutacja.
W wyniku szerokiego stosowania metod jądrowych w wielu dziedzinach działalności
ludzkiej nagromadzono do tej pory olbrzymią ilość długo żyjących
nuklidów radioaktywnych (ND) w postaci tzw. odpadów radioaktywnych (OR). Głównym
źródłem tych OR jest energetyka jądrowa i różnorodne urządzenia
militarne. Chociaż w składzie OR jest spora liczba różnych ND (~100)
tylko względnie niewielka ich część jest rozpatrywana jako szczególnie
groźna dla środowiska naturalnego. Właśnie te ND zwykle przyjęto dzielić
na dwie grupy z uwagi na ich potencjalną użyteczność i sugeruje się dwa
następujące podejścia do ich redukcji: 1) transmutacja (inaczej:
przekształcenie drogą reakcji jądrowych) długo żyjących fragmentów
rozpadu, takich jak 99Tc, 129I i 135Cs (które są obecnie bezużyteczne dla
ewentualnego wytwarzania energii), poprzez wychwyt neutronów z następującym
rozpadem ß do stanu stabilnego oraz 2) dopalanie nuklidów transuranowych
poprzez inicjowanie ich rozpadu w reaktorze jądrowym. Ponadto, zgodnie z
raczej powszechnie istniejącym przekonaniem oba te podejścia powinny być
realizowane jednocześnie w podkrytycznym reaktorze jądrowym wspomaganym
akceleratorem. W pracy niniejszej przedstawiono podstawy fizyczne optymalnej
transmutacji OR i przytoczono najważniejsze wyniki badań transmutacyjnych
prowadzonych w kilku ośrodkach jądrowych. Opisano także aktualne kierunki
takich badań.
CURRENT PROBLEMS OF PASSIVATION OF LONG-LIVED NUCLIDES
Keywords: radioactive waste, transmutation.
As a consequence of widespread use of nuclear methods in many fields of
human activity a large amount of long-lived nuclides (LLN) has been
accumulated up to now as the so-called radioactive wastes (RW). The main
sources of these RW are nuclear power and different military devices.
Although there is a great number of LLN in spent nuclear fuel (~100) a
relatively small part of them only is regarded as presenting a severe
environmental hazard. Just these LLN are usually roughly divided into two
groups for reason of potential utility and two following parallel ways of
their reduction are recently delineated: 1) transmutation (or transformation
by means of nuclear reactions) of long-lived fission fragments, such as
99Tc, 129I and 135Cs, which are useless for further energy production, by
neutron capture and following b decay into stable ones, and 2) incineration
of transuranic nuclides by means of nuclear fission in nuclear reactors.
Moreover, according to rather commonly accepted consensus both these ways
should be performed simultaneously in the so-called accelerator-driven
system, i.e. sub-critical fast nuclear reactor. In the work we describe the
physics background of optimal transmutation of RW and overview the main
results of transmutation studies conducted at several nuclear centres. We
also mention the main trends in present transmutation investigations.
- Eugeniusz Mokrzycki, Tomasz Mirowski: PERSPEKTYWY ROZWOJU PRODUKCJI
BIOPALIW, W POLSCE W ŚWIETLE KRAJOWYCH REGULACJI PRAWNYCH, ORAZ DYREKTYW UE
Słowa kluczowe: biopaliwa płynne, bioetanol, biodiesel, eko-paliwa,
eko-komponenty
Przyjęta we wrześniu 2001 roku przez Komisję Europejską Biała Księga
wskazuje na trzy potencjalne grupy paliw alternatywnych: biopaliwa ciekłe
(w perspektywie najbliższej), gaz ziemny (w perspektywie średniookresowej)
i wodór wytwarzany z wykorzystaniem odnawialnych źródeł i zasilający
ogniwa paliwowe w pojazdach (w perspektywie długookresowej). W sierpniu
2001 roku Sejm przyjął Strategię rozwoju energetyki odnawialnej, w której
założono rozwój biopaliw do 2010 roku.
W referacie omówiono źródła biopaliw płynnych, przedstawiono właściwości
oleju rzepakowego, paliwa rzepakowego (estru metylowego oleju rzepakowego) i
oleju
PROSPECTS FOR BIOFUELS PRODUCTION DEVELOPMENT, IN POLAND IN THE LIGHT OF
DOMESTIC LEGAL REGULATION AND EU DIRECTIVES
Key words: biofuels, bioethanol, biodiesel.
The European Committee adopted in September 2001 the White Paper, which
points to three potential groups of alternative fuels: liquid biofuels (in
the nearest future), natural gas (in medium-term perspective) and hydrogen
achieved by the utilization of renewable energy sources and supplying fuel
cells in vehicles (in the long-term perspective). In August 2001 the Polish
parliament worked out Strategy for development of renewable energy which
assumes the development of biofuels till the year 2010.
The paper discusses the sources of liquid biofuels, as well as properties of
rape oil, rape fuels (biodiesel, rape oil methyl ester) and diesel fuel.
Special attention has been paid to legal and economic aspects of the use of
biofuels in Poland, and also to Poland's possibilities in growing rape, that
can be used in biofuel production.
- Artur Skoczek: MOŻLIWOŚCI ROZWOJU FOTOWOLTAIKI W POLSCE NA TLE PROGRAMU
ROZWOJU ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII W NIEMCZECH
Słowa kluczowe: energia odnawialna, fotowoltaika, energia słoneczna,
program 100 000 słonecznych dachów
Rozwój fotowoltaiki w Polsce będzie możliwy tylko po wprowadzeniu
odpowiednich rozwiązań systemowych. Fotowoltaika jest wciąż bardzo
kosztowna i bez odpowiedniego dofinansowania, zainteresowanie ze strony
prywatnych inwestorów będzie nadal znikome.
Na przykładzie Niemiec można zaobserwować bezpośredni związek między
ilością instalowanych systemów a wielkością środków pomocowych ze
strony władz, zarówno lokalnych, jak i państwowych. Połączenie programu
"100 000 słonecznych dachów" i Prawa o Energiach Odnawialnych,
okazało się dużym sukcesem i doprowadzało do znaczącego zwiększenia się
ilości instalowanych systemów PV oraz stworzenia wielu nowych miejsc
pracy, zarówno przy produkcji ogniw, jak i w całym sektorze
fotowoltaicznym. Oczywiście w Polsce jeszcze bardzo długo nie będzie możliwe
wprowadzenie tak wielkiego programu jak w Niemczech, ze względu na brak środków
finansowych. Jednak biorąc pod uwagę historię rozwoju fotowoltaiki w
Niemczech, można zauważyć, że program "słonecznych dachów"
wdrażany był stopniowo. Początkowo, rząd niemiecki rozpoczął wdrażanie
programu "1000 słonecznych dachów", który doprowadził do
powstania pierwszych systemów PV. Mimo, iż możliwości rozwoju rynku
fotowoltaicznego w Polsce są ograniczone, to jednak celowym jest zwrócenie
uwagi na możliwości wykorzystania energii słonecznej w aspekcie bezpośrednich
korzyści dla państwa. Są to korzyści ekologiczne, ekonomiczne i społeczne.
Polska zobowiązana jest do ograniczania emisji CO2 do atmosfery, więc zwiększanie
udziału energii odnawialnych w strukturze energii pierwotnej, co bezpośrednio
przyczyni się do obniżenia emisji. Kolejnym aspektem rozwoju rynku
fotowoltaicznego jest tworzenie nowych miejsc pracy. Jest to szczególnie ważne
w chwili obecnej, kiedy stopa bezrobocia w Polsce jest bardzo wysoka. Mimo,
iż fotowoltaika jeszcze bardzo długo nie będzie stanowiła żadnej
konkurencji dla energetyki opartej o surowce kopalne, to jej udział
powinien sukcesywnie wzrastać, doprowadzając w przyszłości do zmiany
struktury produkcji energii oraz czyniąc energetykę przyjazną dla człowieka
i środowiska naturalnego.
POSSIBILITIES OF PHOTOVOLTIAC DEVELOPMENT IN POLAND AGAINST A BACKGROUND OF
RENEWABLE ENERGY DEVELOPMENT PROGRAM IN GERMANY
Keywords: renewable energy, photovoltaics, solar energy, 100 000 solar roofs
programme
In spite of the relatively short sunny periods and cloudy skies in
fall-winter seasons, Poland still receives about half the amount of
irradiation from the sun per square meter as countries in Africa like
Senegal, Israel, Egypt or Ethiopia. There is no difference between Poland
and other countries like Germany and the Netherlands where solar energy
usage is common. Photovoltaics development in Poland will be possible only
after introduction of government programmes. Photovoltaics is still
expensive source of energy and it's development without subsidies is
impossible. German approach to solar energy development indicates direct
link between level of subsidies and number of PV system installed. Increase
of installed solar power and very fast market development result from
combination of 100 000 solar roofs programme and Priority of Renewable
Energy - REL Law. Germany's two financing schemes for solar energy had
encouraged the installation over 100 MWp of PV, domestic PV module
production had increased rapidly, and Germany was a major importer of PV.
Rapid development of PV sector in Poland is very unlikely due to lack of
capital. However possibilities of PV market growth in Poland are rather
limited it should be noticed that renewable energy development has positive
impact on economy, environment and social situation. Development of PV
industry means creation of new jobs. It is especially important at current
social situation in Poland when unemployment level in very high. In Germany
PV industry had created over 3800 jobs by the end of 2000. Poland is also
obligated to CO2 emission reduction. Solar energy is clean and secure.
Polish power sector is based on coal combustion. During normal operation
solar power plants don't emit pollutant substances. Another positive aspect
of photovoltaics is that installation of PV systems can be made step by
step. Estimated operation period of solar system is 20-30 years and more.
Initially German government launched the '1000 Roofs Programme', and a field
testing programme with more than 2000 grid-connected PV systems.
Photovoltaics will not compete with traditional power industry in nearest
future of course, (Germany plans to install over 300 MWp by the end of 2003
what is about 1/3 of the power of modern power plant) but it' share in
energy structure should be increased making power industry friendly for
environment and people.
- Uroš Radovič: UPROSZCZONA METODYKA SZACOWANIA KOSZTÓW ZEWNĘTRZNYCH W
WYNIKU EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA ZWIĄZANYCH Z WYTWARZANIEM ENERGII
ELEKTRYCZNEJ
Słowa kluczowe: elektrownie, koszty zewnętrzne, uproszczona metodyka,
SimPacts
Wytwarzanie energii elektrycznej związane jest z szeregiem ujemnych oddziaływań
na środowisko naturalnie, wśród których do najważniejszych można
zaliczyć: zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego, wód powierzchniowych
i gleby. Koszty wywoływanych w ten sposób szkód zwykle nie są
odpowiednio odzwierciedlane w rynkowej cenie energii i określane są mianem
"kosztów zewnętrznych". Koszty zewnętrzne powinny być brane
pod uwagę przy określaniu polityki ekologicznej i energetycznej państwa
oraz w procesie decyzyjnym, jeśli celem jest optymalne wykorzystywanie
zasobów oraz zapewnienie największych korzyści dla społeczeństwa.
Metodyka "ścieżki oddziaływań" rozwinięta w ramach projektu
"ExternE" Unii Europejskiej jest sprawdzoną i obecnie szeroko
zaakceptowaną metodą szacowania skutków i kosztów zewnętrznych będących
wynikiem zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego. Niemniej jednak jej
zastosowanie wymaga bardzo szczegółowej informacji, dotyczącej danych
demograficznych, epidemiologicznych i meteorologicznych dla całego
kontynentu europejskiego, a cały proces obliczeń jest wysoce praco- i
czasochłonny. Ponieważ najczęściej brakuje tak szczegółowych danych
istnieje wyraźna potrzeba stosowania uproszczonych modeli, pozwalających
na przeprowadzenie szybkiej analizy kosztów zewnętrznych w warunkach
ograniczonej informacji, z zachowaniem możliwego do przyjęcia stopnia dokładności.
W niniejszym referacie przedstawiono kilka prostych do zastosowania,
przejrzystych, wymagających minimalnej ilość danych, modeli dla
szacowania skutków i kosztów zewnętrznych emisji zanieczyszczeń
powietrza, będących częścią pakietu SimPacts Międzynarodowej Agencji
Energii Atomowej. Możliwość zastosowania opisanej metodyki w warunkach
polskich została zbadana i pokazana na przykładzie oszacowań kosztów
zewnętrznych dla wybranych obiektów.
ESTIMATING EXTERNAL COSTS OF AIRBORNE POLLUTION FROM ELECTRICITY GENERATION
USING SIMPLIFIED METHODOLOGIES
Keywords: Power plant, external costs, simplified methodology, SimPacts
Electricity generation results in a number of adverse impacts on the
environment, the most notable being ambient air, water and soil pollution,
and global climatic change. In most cases, the cost of induced environmental
damage is not appropriately reflected in the market prices charged for the
energy produced, and is labelled "external cost". External costs
must be included in energy and environmental policy making if the goal is an
optimal use of resources and maximum benefit for the society.
The "Impact Pathways" approach developed with the EU "ExternE"
project is a well proven and presently widely used methodology for the
evaluation of impacts and associated external cost of airborne pollution.
However, the model is complex and costly to run, requiring a very detailed
demographic, epidemiologic and metheorological data for the whole Europe.
For that reason there is a need for simplified methodologies, allowing quick
estimation of external costs under limited available information, still
keeping a reasonable level of accuracy. Such simple and transparent models
for estimating impacts of air pollutants, beeing part of the IAEA's computer
simulation package SimPacts, are presented in the paper. Their applicability
under polish conditions was evaluated based on estimation of external costs
for chosen power plants.
- Andrzej Rubczyński, Wiesław Jamiołkowski: PROBLEM OGRANICZANIA EMISJI
SO2 W ELEKTROCIEPŁOWNIACH ZAWODOWYCH NA PRZYKŁADZIE EC
"SIEKIERKI"
Słowa kluczowe: ograniczenie emisji SO2, węgle niskosiarkowe, normy emisji
do atmosfery
W referacie poruszone zostaną główne przyczyny ograniczania emisji SO2,
do których należy zaliczyć przede wszystkim międzynarodowe zobowiązania
Polski, w tym dostosowanie wymagań emisyjnych do standardów Unii
Europejskiej. Problem naświetlony zostanie z punktu widzenia dużej
elektrociepłowni zawodowej zlokalizowanej w aglomeracji miejskiej.
Przedstawiony zostanie spodziewany poziom wymagań emisyjnych dla tego typu
obiektów. Postawione zostaną narzucające się pytania i wątpliwości związane
z dotychczasowymi i spodziewanymi regulacjami prawnymi, które rzutują na
podjęcie decyzji inwestowania w instalacje odsiarczania spalin dla tych
obiektów. Na przykładzie EC."Siekierki" omówione zostaną
uwarunkowania, które wydają się być typowe dla podobnych zakładów branży.
Główne problemy utrudniające proces decyzyjny to:
- Wiek i stan techniczny eksploatowanych urządzeń wytwórczych;
- Brak miejsca na zabudowę instalacji odsiarczających;
- Brak składowisk oraz silna presja na przemysłowe wykorzystanie odpadów;
- Generowanie trudnych do zagospodarowania odpadów w przypadku prostych i
tanich inwestycyjnie technologii odsiarczania;
- Sezonowość i niewielka skala produkcji utrudniająca zbyt produktów
odsiarczania;
Na tle wymienionych specyficznych uwarunkowań nakreślona zostanie możliwość
zastosowania opcji węglowej dla tej grupy wytwórców. Omówiony zostanie
oczekiwany poziom emisyjności poszukiwanych węgli w stosunku do wymagań
norm dla urządzeń eksploatowanych w elektrociepłowniach. Finalna teza
wystąpienia to problem dostępności i możliwości zaspokojenia potrzeb
sektora jak również spodziewanego poziomu cen oferowanego paliwa.
Podsumowanie to zarazem zaproszenie do dyskusji na ile wzrastające
wymagania ekologiczne mogą być rozwiązane przez rodzime górnictwo?
THE PROBLEM OF SO2 EMISSION LIMITATION IN PROFESSIONAL HEAT AND POWER PLANTS
ON THE EXAMPLE OF CHP "SIEKIERKI"
Key words: Limitation of SO2 emission, low sulphur coal, SO2 emission
standards
The main reasons of SO2 emission limitation were touched on in the
elaboration, including first of all international obligations of Poland,
adjustment of emission requirements to European Union's standards. The
problem will be elucidated for large, heat and power plant's point of view,
which is located in urban agglomeration. There will be presented expected
level of emission requirements for objects of this kind. There will be asked
questions and expressed doubts connected with current and expected legal
regulations, which have an impact on decision, if one should invest in
flue-gas desulphurization plants for these objects. On the example of CHP
"Siekierki" there will be discussed conditions, which seem to be
typical for similar plants from this branch. Main problems, which make
decision process harder, are:
1) age and technical conditions of operated generation devices;
2) no space for construction of flue-gas desulphurization plants;
3) no storage yards and high pressure on industrial utilization of wastes;
4) generation of wastes difficult for management in case of simple and cheap,
in the respect of investment capital, desulphurization technologies;
5) small scale and seasonal production, which makes the sales of
desulphurization products harder;
On the background of listed specific conditions, there will be presented a
possibility to use coal option for this group of generators. There will be
discussed expected emission level of demanded coal in relation with norm
requirements for operated devices in the heat and power plants. Final thesis
of the appearance is the availability problem and possibility to satisfy
sector's needs and also expected price levels of offered fuel. Summary is at
the same time an invitation for discussion how the increasing ecological
requirements may be solved by domestic mining industry.
- Tadeusz Olkuski: SZACOWANIE EMISJI TLENKÓW AZOTU W ENERGETYCE ORAZ
SPOSOBY JEJ OGRANICZANIA
Słowa kluczowe: tlenki azotu, spalanie, emisja
Tlenki azotu występują głównie w formie tlenku azotu i dwutlenku azotu.
Powstają zarówno w procesach naturalnych jak również poprzez spalanie
przez człowieka paliw kopalnych. Ponieważ na naturalne powstawanie tlenków
nie mamy wpływu musimy ograniczać się do redukcji tlenków
antropogenicznych. W artykule przedstawiono normy emisji tlenków azotu,
przyczyny powstawania i wielkość emisji oraz sposoby ograniczania emisji.
Przedstawiono również wpływ temperatury spalania na powstawanie NOx.
ESTIMATION OF NITRIC OXIDES EMISSION IN ENERGY SECTOR AND THE REDUCTION
METHODS
Key words: nitric oxides, burning, emission
Nitric oxides occur in different forms. First of all nitric oxide (NO) and
nitric dioxide (NO2). These emissions are caused by natural reactions and by
human activity. This paper presents the limits of emission, reasons and
amount of emission. Influence of temperature, chemical reactions and methods
of limitation are also presented.
- Janusz Stolecki, Krystyna Włodarczyk, Zbigniew Zabawa: MONITORING I
STEROWANIE JAKOŚCIĄ PRODUKTU PODSTAWĄ SPEŁNIENIA OCZEKIWAŃ KLIENTA W ŚWIETLE
WDROŻONEGO W NSW S.A. KWK PIAST SYSTEMU ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ ZGODNEGO Z
NORMĄ ISO 9001:2000.
Słowa kluczowe: System zarządzania jakością, monitoring, sterowanie jakością,
parametry jakościowe, proces produkcji, kontrola i badania
Kopalnia Piast zaprojektowała, opracowała i wdrożyła System Zarządzania
Jakością zgodnie z Normą ISO 9001:2000. Systemem Zarządzania Jakością
objęto również Nadwiślański Węgiel S.A. Biuro Sprzedaży przy KWK
Piast w zakresie marketingu i obrotu węglem.
W zakresie realizacji spełnienia wymogów normy ISO 9001 mających bezpośredni
wpływ na produkcję produktów spełniających oczekiwania klienta:
- objęto systemem monitoringu i sterowania jakością produkt w każdym
etapie procesu produkcyjnego, od urobku ze ścian do produktu finalnego,
- wdrożono mechanizmy marketingowe umożliwiające pozyskanie informacji z
rynku w zakresie oczekiwanej produkcji oraz stopnia zadowolenia klienta,
- udoskonalono system komunikacji z klientem umożliwiający kompleksowe
rozpoznanie jego oczekiwań wraz z przekazaniem informacji do producenta.
MONITORING AND QUALITY CONTROL AS A BASE FOR MEETING CLIENT'S EXPECTATIONS
IN THE LIGHT OF QUALITY MANAGEMENT SYSTEMS (ISO 9001:2000), IMPLEMENTED IN
PIAST COAL MINE (NADWIŚLAŃSKI WĘGIEL PLC)
Key words: quality management system (QMS), monitoring, quality control,
quality parameters, production process, control and research
The "Piast" Coal Mine has designed, worked out and implemented the
Quality Management System in conformity with ISO 9001:2000 standard. QMS has
been also implemented in Nadwislański Węgiel Plc as well as in Sales
Office at Piast Coal Mine in the field of marketing and coal traffic.
To satisfy the ISO 9001 standard requirements, which influence directly the
output of product to suit the client's expectations:
- monitoring and quality control system covers each stage of production
process: from run of mine coal to end product,
- marketing mechanisms has been implemented to allow getting information
from the market in the range of expected production quality and the degree
of client's satisfaction,
- communication system with clients has been improved to enable the
identification of client's needs and transmitting information to the
producer.
- Sławomir Obidziński: MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA FIRM
RZECZOZNAWCZO-KONTROLNYCH NA RYNKU WĘGLOWYM
Słowa kluczowe: jakość, akredytacja, certyfikacja, inspekcja, jednostka
kontrolna, działania/usługi kontrolne
Powstanie firm rzeczoznawczo - kontrolnych, jako jednego z wielu elementów
gospodarki, było odpowiedzią na skomplikowanie się stosunków
gospodarczych między partnerami, uczestnikami obrotu towarowego.
Podstawowym celem działalności firm kontrolnych stała się ochrona
interesów swoich klientów. Polska na swej drodze do członkostwa w Unii
Europejskiej dostosowuje krajowe ustawodawstwo w zakresie normalizacji i
ocen zgodności do prawa unijnego.
Dostosowanie wymagań technicznych oraz systemów oceny zgodności państw
aplikujących do członkostwa w UE jest uznawane przez stronę wspólnotową
za niezbędny czynnik dostosowań w zakresie swobodnego przepływu towarów.
Europejskie Porozumienia o Ocenie Zgodności skutkowały opracowaniem serii
norm dotyczących problematyki akredytacji, badań, kontroli i certyfikacji
. Firmy rzeczoznawczo - kontrolne występujące jako jednostki kontrolne,
certyfikujące bądź laboratoria badawcze we wspomnianych normach zajmują
istotne miejsce. Rynek węglowy, na którym dokonywane są transakcje o
znacznych tonażach i wartościach również może być objęty działalnością
jednostek kontrolujących.
THE POSSIBILITY OF USE THE INSPECTION ORGANISATION IN THE COAL MARKET
Key words: quality, accreditation, certification, inspection, body
performing inspection, controlling actions and services.
Foundation of bodies performing inspection as the one of various elements of
economy was the response to the growing complication in economic
relationship among partners in trade market. The basic aim of inspection
organisation has become the protection of their customers interest. Poland
tending to the European Union adjusts Polish legislation in terms of
normalisation and evaluation of accordance to the EU legal system.
Adjustment of technical standards and evaluation systems of the countries
applying for the membership in the EU is regarded as an essential factor in
the open flow of commodities. European Agreement concerning Evaluation of
Accordance resulted in the creation of norm sets about accreditation,
testing, control and certification. Inspection organisation which act as
bodies performing inspection take an important position in these norms. Coal
market, where transactions of high value are concluded, can also be
subjected to the activity of controlling bodies.
- Roman Łój, Leon Kurczabiński: KATOWICKI HOLDING WĘGLOWY
S.A. BAZĄ
WYSOKOJAKOŚCIOWEGO WĘGLA DLA ENERGETYKI I CIEPŁOWNICTWA
Słowa kluczowe: węgiel, jakość, ilość, prognoza, Katowicki Holding Węglowy
W referacie przedstawiono ilościowo - jakościową prognozę produkcji węgli
energetycznych w kopalniach Katowickiego Holdingu Węglowego do roku 2010.
Przewidywany w zrost udziału pokładów grupy 500 w produkcji poszczególnych
kopalń będzie skutkował poprawą parametrów jakościowych sortymentów
handlowych. Węgle te mogą stanowić bazę paliwową dla wszystkich tych użytkowników,
których nie będzie stać na kosztowne instalacje z zakresu ochrony
powietrza.
COAL HOLDING KATOWICE - THE BASIS OF HIGH QUALITY COAL FOR POWER AND HEAT
ENGINEERING.
Key words: coal, quality, quantity, forecast, Coal Holding Katowice.
The article presents a quantity - quality forecast for hard coal production
in the coal mines of Coal Holding Katowice until the year 2010.
Forecasted increase in the production share of 500 coal bed will result in
the improvement of quality parameters of the coal.
That coal would constitute the energy basis for all those users who do not
have adequqte resources to invest in the expensive installations for air
protection.
- Henryk Majchrzak, Józef Szweda: EKONOMICZNE I EKOLOGICZNE EFEKTY
MODERNIZACJI BLOKÓW ELEKTROWNI OPOLE
Słowa kluczowe: modernizacja turbiny, ocena efektywności inwestycji,
efekty ekologiczne.
Efektywność wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w okresie szybkiej
liberalizacji rynku energii elektrycznej oraz związanej z tym dynamizującej
się konkurencji, nabiera coraz większego znaczenia.
Obserwowany w ostatnich latach dynamiczny rozwój nowych technologii w
obszarze elektroenergetyki umożliwia realizację efektywnych przedsięwzięć
modernizacyjnych, obniżających jednostkowe zmienne koszty wytwarzania.
Podjęcie trafnej decyzji inwestycyjnej wymaga wcześniejszego
przeprowadzenia właściwej analizy i oceny możliwych projektów oraz
dokonania w oparciu o przyjęte kryteria wyboru najlepszego wariantu.
W referacie przedstawiono analizę efektywności ekonomicznej planowanej do
wykonania w Elektrowni Opole na bloku nr 2 modernizacji układu przepływowego
turbiny. Zaprezentowano wyniki wykonanej różnymi metodami oceny efektywności
projektu inwestycyjnego, stosując obowiązujące standardy międzynarodowe.
Ze względu na społecznie i ekonomicznie uzasadnioną potrzebę ochrony środowiska
oraz oszczędzania posiadanych zasobów energii pierwotnej, przedstawiono również
osiągnięte w tym zakresie wskaźniki eksploatacyjne.
THE ECONOMIC AND ECOLOGICAL EFFECTS OF THE MODERNIZATION OF UNITS IN THE
OPOLE POWER PLANT
Key words: turbine modernization, investment effectiveness evaluation,
ecological effects.
The effectiveness of electric energy and heat generation in the period of
the rapid liberalization of the electric energy market and constantly
intensifying competition is becoming a matter of growing importance.
A dynamic development of new technologies in the field of power generation
in the recent years makes it possible to undertake effective modernization
projects lowering variable unit costs of generation.
Making a right investment decision requires an earlier analysis and
evaluation of feasible projects and a selection of the best option according
to the accepted criteria.
The paper presents an analysis of the economic effectiveness of the planned
modernization of a turbine's flow system in the Opole Power Plant's unit no.
2. The authors present the results of the effectiveness evaluation of the
investment project carried out by means of different methods, according to
the current international standards. With regard to a socially and
economically justified need to protect the environment and save the
resources of primary energy, the paper presents also particular operating
ratios achieved in this respect.
- Joanna Strzelec-Łobodzińska, Grzegorz Pawłaszek, Alojzy
Debudaj, Tomasz Szynol: POŁUDNIOWY KONCERN ENERGETYCZNY S.A. JEGO MIEJSCE I ZNACZENIE NA
KRAJOWYM RYNKU KONSUMENTÓW ENERGETYCZNEGO WĘGLA KAMIENNEGO
Słowa kluczowe: konsolidacja przemysłu energetycznego, integracja z górnictwem,
bezpieczeństwo energetyczne
Postępujący proces globalizacji różnych dziedzin gospodarki światowej
dotyczy także sfery energetycznej. Od kilku lat obserwujemy proces
konsolidacji przedsiębiorstw sektora energetycznego, jak i sektora
energetycznego z górniczym.
W obliczu powyższych zjawisk, oraz bliskiego przystąpienia naszego kraju
do Unii Europejskiej powstał Południowy Koncern Energetyczny Spółka
Akcyjna będący rezultatem połączenia sześciu elektrowni i dwóch
elektrociepłowni.
Utworzenie takiego podmiotu w dużej mierze spowodowane było potrzebą
konkurowania z europejskimi, a właściwie już światowymi potentatami rynków
energii. Połączenie silnych, nowoczesnych elektrowni, z starymi już
wyeksploatowanymi pozwala na odtworzenie i unowocześnienie ich potencjału
wytwórczego. Nie tracąc ich dotychczasowych rynków zbytu można wówczas
pokusić się nawet o dalszą na nich ekspansję koncernu.
Ponad 17% krajowego rynku produkcji energii elektrycznej, to około 11 mln
ton spalanego węgla kamiennego. Fakt ten wymusza kolejny krok PKE S.A. którym
staje się konsolidacja sfery wytwarzania z sektorem paliwowym. Zdobyte
pozytywne doświadczenie dotyczące Zakładu Górniczo-Energetycznego "Sobieski-Jaworzno
III" potwierdza zasadność podejmowanych przez koncern działań.
W artykule zamieszczono poza częścią opisową szereg danych, dotyczących
strony technicznej Koncernu, porównań PKE S.A. na tle innych organizacji
energetycznych oraz sytuację ekonomiczną, personalną itp.
SOUTHERN ENERGY CONCERN CO. ITS POSITION AND SIGNIFICANCE ON THE COUNTRY
MARKET OF ENERGY HARD COAL CONSUMERS
key words: consolidation of power industry, integration with mining sector,
energy safety
Progressive globalisation process in different fields of the world economy
also affects energy industry zone. For a few years we having been watching
consolidation process of firms in energy industry sector as well as
consolidation of energy industry sector with the mining sector. Facing
foregoing phenomena and the approaching accession of our country to the
European Union , Southern Energy Concern Co. was established as a result of
joining of six power plants and two heat and power plants. The creation of
this kind of concern was mainly caused by need of competing with European,
or even world potentates of the present energy market. Fusion of strong and
modern power stations, with old, already used up ones enables reproduction
and modernization of their productive potential. Without losing their
existing markets of sale, the Concern can even expand them further.
More than 17% of national market electric energy production, equals about 11
million tons of burnt hard coal. This fact determines further step taken by
SEC Co. It is the consolidation of production sphere with fuel section.
Positive experience gained by Mining and Power Generating Complex "Jaworzno-Sobieski"
confirms the legitimacy of the actions undertaken by concern.
This paper, beside the description part includes a row of data, which refers
to technical side of Concern, comparisons of SEC co. with other energy
organizations but also shows economic and personal situation.
- Kazimierz Gantar: METAN POKŁADÓW WĘGLA JAKO PALIWO W SKOJARZONYCH UKŁADACH
ENERGETYCZNO-CHŁODNICZYCH STANOWIĄCYCH ELEMENT ZAOPATRZENIA W ENERGIĘ ZAKŁADÓW
JSW.S.A.
Słowa kluczowe: metan pokładów węgla, silnik gazowy, skojarzony układ
energetyczno-chłodniczy, zaopatrzenie w energię kopalni.
W referacie przedstawiono aktualne zasoby metanu pokładów węgla w
obszarze górniczym JSW S.A. (z uwzględnieniem zasobów w kopalniach
zlikwidowanych), specyfikę jego występowania oraz metody i możliwości
techniczne ujmowania gazu, w ramach prowadzonych robót górniczych. Na
przykładzie zrealizowanych instalacji wykorzystujących metan przedstawiono
dynamikę wzrostu wykorzystania w latach 1999-2001, a także zaprezentowano
inwestycje zabudowy silników gazowych TBG 632 V16 dla wykorzystania metanu
pokładów węgla do produkcji energii elektrycznej i ciepła (realizacja w
kopalni Krupiński) oraz do produkcji energii elektrycznej, ciepła, i zimna
w układzie centralnej klimatyzacji (realizacja w kopalni Pniówek).
Dokonano analizy dotychczasowych doświadczeń w zakresie pewności ruchu,
poprawności konstrukcji, uzyskiwanych parametrów pracy oraz sprawności
energetycznych tak silników gazowych jak całych instalacji skojarzonych układów
energetycznych. W oparciu o dane w zakresie poniesionych nakładów i
uzyskanych przychodów z tytułu sprzedaży produkcji wykazano uzyskany
efekt ekonomiczny za lata 1999-2001.
Referat przedstawia również sposób wkomponowania jednostek produkcyjnych
w układy elektroenergetyczne i cieplne kopalń, sposób zasilania w paliwo
oraz wzajemne relacje pomiędzy ceną jednostkową zakupu od dostawców zewnętrznych
energii elektrycznej (GZE S.A.) i ciepła (SEJ S.A.), a ceną sprzedaży
uzyskiwaną z produkcji w układach skojarzonych. Na przykładzie
skojarzonego układu energetyczno-chłodniczego centralnej klimatyzacji
kopalni Pniówek przedstawiono metodę wzajemnych rozliczeń pomiędzy
kopalnią a dostawcą, która umożliwia przy relatywnie niskiej cenie chłodu
szybką spłatę kredytu zaciągniętego na realizację inwestycji.
W podsumowaniu omówiono rolę produkcji uzyskiwanej z metanu pokładów węgla
w zaopatrzeniu w energię kopalń, jej wpływ na obniżenie jednostkowych
cen zakupu nośników energetycznych oraz obniżenie nakładów ponoszonych
przez kopalnie na odmetanowanie z tytułu uzyskiwania przychodu ze sprzedaży
gazu.
COAL-BED METHANE AS FUEL IN COGENERATION COMBINED ENERGY-COOLING
INSTALLATIONS - ELEMENT OF JSW S.A. ENERGY SUPPLY
Key words: coal-bed methane, gas engine, cogeneration combined
energy-cooling, energy supply of mines
In paper resources of coal-bed methane in mining field of JSW S.A. (with
consideration of closed mines), specification of its occurrence as well as
methods and technical capabilities of gas extraction during mining works are
presented. On the instance of installations performed in the period
1999-2001 dynamics of growth in methane utilization is shown. Investment of
gas engines TBG 632 V16 instalation for exploitation of coal-bed methane for
electric energy, heat and coolness production in central air conditioning
system (realization in Pniówek mine) is presented.
Paper introduces also analysis of experiences in move reliability,
construction correctness, achieved work-parameters and energetic efficiency
of gas engines and the whole cogeneration energetic installations. In
according to data about costs and incomes got from sold production
economical result in the period 1999-2001 is shown. This paper presents the
way of fitting producing units into electro-energetic and heating
installations of mines, way of fuel supply and interdependences between
unit-price in external electric energy (GZE S.A.) and heat (SEJ S.A.)
suppliers and sell-pice achieved from production in cogenerated
installations. Method of mutual accounts between mine and supplier, which
makes possible quick pay off of credit incurred for investment realization
with relatively low coolness price is shown on the instance of cogenerated
installation of energy-cooling central air conditioning in "Pniówek"
mine. In summary a role of production achieved from coal-bed methane in
mines supply in energy, its affect on decreasing unit-price of purchase
energetic carriers and lowering costs bore by mines for de-methane as a
result of incomes gained from gas selling is shown.
- Piotr Chmiel, Augustyn Holeksa, Mieczysław Lubryka, Jan
Kutkowski: MOŻLIWOŚCI
ZASTOSOWANIA TYRYSTOROWYCH KASKAD PODSYNCHRONICZNYCH W CELU OBNIŻENIA KOSZTÓW
ZUŻYCIA ENERGII W NAPĘDACH MASZYN DUŻEJ MOCY NA PRZYKŁADZIE KWK JAS-MOS
Słowa kluczowe: energia elektryczna, tyrystorowe kaskady podsynchroniczne,
silniki przekształtnikowe.
W Polsce notuje się stały wzrost opłat za zużycie energii elektrycznej.
W strukturze kosztu jednostkowego opłaty związane z zużyciem energii
elektrycznej w KWK Jas -Mos" wynoszą około 8%. Uznano, że największe
możliwości w ograniczeniu nakładów tkwią w zużyciu energii
elektrycznej, której pobór wynosi 140 tys, MWh/rok, przy mocy
zainstalowanej 77,9MW. Zakłady pracy, których koszt energii jest znaczący
w koszcie jednostkowym, poszukują możliwości obniżenia kosztu
jednostkowego. W tym celu autorzy przeanalizowali możliwości zastosowania
w swoim zakładzie górniczym tyrystorowych kaskad podsynchronicznych pod
katem obniżenia poboru energii elektrycznej i jednocześnie zmniejszenia opłat
związanych z zużyciem energii elektrycznej.
POSSIBILITIES OF USE SUBSYNCHRONS THYRISTOR CASCADES AIM OF LOWER COSTS
WASTE ENERGY MACHINES OF LARGE POWER ON EXAMPLE KWK " JAS-MOS''.
Key words: elektric energy, sudsynchronous thyristor cascades, power
consumption.
There is permanent growth of the cost of energy consumption in Poland. The
energy consumption charge totals 8 percent per unit cost in the "
JAS-MOS" coal mine. There is 140,00 MWh per year power consumption at
77,9 MW installed capacity in the mine. Production plants are seeking the
possibilitiens of reducing the unit cost, especially where the energy
consubtion costs in the unit cost are considerable. For that purpose, autors
of the paper analyzed possibilities of subsynchrons thyristor cascades
application in the coal mine plant. It helps reducing not only energy
consuption but cost of energy use as well. The limitation of elektric energy
consumption provides the greater prospects to limit outlay.
- Zbigniew Kasztelewicz: KOPALNIA KONIN NA TLE GÓRNICTWA WĘGLA BRUNATNEGO
Słowa kluczowe: rozwój, polityka, własność, kopalnia odkrywkowa,
struktura, przyszłość, nośnik, branża.
Referat pokazuje czynniki warunkujące rozwój polskiego sektora
energetycznego, założenia polityki energetycznej państwa, oraz wyzwania
stojące przed zarządzającymi branżą w najbliższych latach.
Na tak ogólnie zakreślonym tle przedstawiono pozycję KWB
"Konin" w Kleczewie S.A. w systemie energetycznym kraju, porównano
warunki naturalne, ekonomiczne i osiągnięcia produkcyjne Kopalni
"Konin" i innych polskich kopalń odkrywkowych węgla brunatnego.
W dalszej części referatu przybliżono efekty zmian własnościowych
dokonanych w procesie restrukturyzacji sektora energetycznego i perspektywy
dalszego rozwoju energetyki opartej na konińskich złożach węgla
brunatnego. Na zakończenie zasygnalizowano możliwości podjęcia, wspólnych
z gminami, działań pozwalających na utrzymanie potencjału ekonomicznego
i spokoju społecznego, w trakcie i po zakończeniu procesu eksploatacji węgla
brunatnego, w regionie.
LIGNITE OF KONIN - ALMOST PERFECT CARRIER
key words: development, policy, ownership, open pit mine, structure, future,
carrier, branch.
Conditions of development polish energetic branch, assumptions of power
industry policy of country, but also challenges for management, are
presented.
High position of Lignite Mine "Konin" in several a comparable
categories, which describe conditions of working polish open pit mines of
lignite and changes, which was done in ownership structures are presented
too. Finally the predicted future of region, which are connected with
dynamic development of the Mine are showed.
- Zofia Blaschke, Wiesław Blaschke: SPOSÓB OKREŚLANIA ENERGETYCZNIE
OPTYMALNYCH PARAMETRÓW JAKOŚCIOWYCH WĘGLA NA PRZYKŁADZIE ZAKŁADU
WZBOGACANIA PPMW BISKUPICE
Słowa kluczowe: węgiel kamienny, wzbogacanie, optymalne parametry jakościowe
Procesy wzbogacania węgla kamiennego energetycznego oceniane są na
podstawie kryteriów technologicznych i ekonomicznych. Kryteria te pozwalają
na wyznaczenie optymalnych parametrów jakościowych koncentratów. Ocenę
można także wykonać z punktu widzenia możliwej do uzyskania ilości
energii elektrycznej z węgla surowego lub z koncentratu otrzymanego z tego
węgla. Na przykładzie jednego z węgli wzbogacanych w zakładzie Biskupice
pokazano sposób określania energetycznie optymalnych parametrów jakościowych
wytwarzanych produktów handlowych.
METHOD OF DETERMINATION OF ENERGETICALLY OPTIMAL COAL QUALITY PARAMETERS
BASED ON EXAMPLE OF COAL PREPARATION PLANT PPMW BISKUPICE
Key words: steam coal, coal preparation, optimal quality parameters
Preparation processes of hard steam coal are assessed on the basis of
technological and economic criteria. The criteria allow to determine the
optimal quality parameters of coal concentrates. The assessment can be also
made from the viewpoint of the amount of electricity possible to generate
from raw coal and from the concentrate produced from it. The method of
determination of energetically optimal coal quality parameters of saleable
products was described in the paper, based on the example of one of the
coals beneficiated in preparation plant Biskupice.
- Lidia Gawlik: IX MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA ENERGETYCZNA ENERGEX'2002
Słowa kluczowe: paliwa, energia, Energex, konferencja międzynarodowa
W dniach 19-24 maja 2002 roku odbyła się w Krakowie IX Międzynarodowa
Konferencja Energetyczna Energex'2002. Organizatorami tej Konferencji byli:
Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN oraz Międzynarodowa
Fundacja Energii (International Energy Foundation). W Konferencji
uczestniczyło 200 osób, w tym 85 z zagranicy. Podczas sesji plenarnych
zostało wygłoszonych 13 wykładów oraz 135 referatów w trakcie sesji
technicznych, obejmujących 7 głównych tematów.
IX INTERNATIONAL ENERGY CONFERENCE ENERGEX'2002
Key words: fuels, energy, Energex, international conference
IX International Energy Conference Energex'2002 took place in Cracow, in
19-24 May, 2002. The Conference was organized by Mineral & Energy
Economy Research Institute of the Polish Academy of Sciences and
International Energy Foundation. There were 200 participants in which 85
from abroad. During plenary sessions 13 lectures were delivered and 135
papers were presented during technical sessions, covering 7 main topics of
the Conference.
|