z cyklu:
"ZAGADNIENIA SUROWCÓW ENERGETYCZNYCH W GOSPODARCE KRAJOWEJ"

pt.

"Stan obecny kompleksu paliwowo - energetycznego Polski i pożądane kierunki jego rozwoju w latach 2002-2030"

(Zakopane, 14-17 października 2001 r.)

Komisja Wnioskowa w składzie:

1. inż. Mieczysław KOBYLARZ - Elektrownia im. T. Kościuszki w Połańcu
2. prof. Zbigniew KOZŁOWSKI - Poltegor, Politechnika Wrocławska
3. dr Leon KURCZABIŃSKI - Katowicki Holding Węglowy S.A.
4. mgr inż. Mieczysław KWIATKOWSKI - Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A.
5. dr inż. Urszula LORENZ - Instytut GSMiE PAN (przew. Komisji)
6. mgr inż. Zbigniew ZABAWA - Nadwiślańska Spółka Węglowa SA.

W oparciu o przedstawione na Konferencji referaty, dyskusję oraz wnioski cząstkowe zgłoszone przez uczestników Komisja Wnioskowa w powyższym składzie sformułowała następujące wnioski generalne:

W oparciu o przedstawione na Konferencji referaty, dyskusję oraz wnioski cząstkowe zgłoszone przez uczestników Komisja Wnioskowa w powyższym składzie sformułowała następujące wnioski generalne:

1. Zrównoważony rozwój gospodarki energetycznej musi gwarantować przede wszystkim:
   • bezpieczeństwo energetyczne kraju,
   • akceptowalny społecznie i ekonomicznie poziom cen energii elektrycznej (i cieplnej),
   • spełnienie - w racjonalnym zakresie - wymagań ochrony środowiska,
   • stworzenie warunków współdziałania gospodarki energetycznej Polski i krajów Unii Europejskiej.
2. Program zrównoważonego rozwoju Polski powinien być realizowany przede wszystkim w oparciu o własne (a dopiero w dalszym rzędzie - importowane) surowce energetyczne, przy czym konieczne jest:
   • racjonalne wykorzystanie krajowych zasobów węgla kamiennego i brunatnego,
   • wykorzystanie w szerszym zakresie krajowych zasobów taniego gazu ziemnego i metanu,
   • import gazu musi być dostosowany do ekonomicznych i technicznych możliwości jego wykorzystania.
3. Należy doprowadzić do jak najszybszego urynkowienia cen węgla - (co wiąże się również z odstąpieniem od stosowania dotychczasowych cenników na węgiel kamienny) - a w konsekwencji - do urynkowienia cen energii elektrycznej. Dopiero wówczas bowiem będzie możliwa właściwa ocena konkurencyjności poszczególnych nośników energii w wytwarzaniu energii elektrycznej i ciepła.
4. Krajowa elektroenergetyka jest aktualnie w trakcie wdrażania zliberalizowanego i otwartego dla wszystkich odbiorców rynku energii elektrycznej. Jej dalszy rozwój musi uwzględniać zarówno zapotrzebowanie na energię, jak i coraz surowsze uwarunkowania ekologiczne. Złagodzenia zagrożeń dla sektora elektroenergetycznego z tytułu ograniczeń emisji zanieczyszczeń należy poszukiwać m.in. we wprowadzeniu handlu pozwoleniami na emisje, np. SO2 i CO2. Prawidłowe określenie jego ram i zasad wymaga dobrego rozpoznania bazy paliwowej oraz przyszłej struktury paliw, pozwalających na spełnienie ograniczeń emisyjnych.
   Stosowne analizy powinny uwzględniać efekty restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego.
5. Liberalizacja rynku energii elektrycznej musi skutkować w przyszłości obniżeniem cen energii dla odbiorcy końcowego.
6. Oparcie bezpieczeństwa energetycznego kraju na krajowych zasobach paliw stałych wymagać będzie prowadzenia polityki inwestycyjnej ukierunkowanej na udostępnienie nowych złóż węgla oraz utrzymanie odpowiedniego potencjału produkcyjnego. Brak takiej polityki może doprowadzić do konieczności importu znacznych ilości tych paliw.
7. Należy wprowadzić odpowiednie mechanizmy prawne pozwalające na gromadzenie - w czasie eksploatacji złóż - środków, które umożliwią pokrycie rekultywacji składowisk i wyrobisk końcowych.
8. Węgiel kamienny należy - obok węgla brunatnego - do nośników energii gwarantujących w obecnych warunkach produkcję najtańszej energii elektrycznej i ciepła. Pomimo dużej konkurencyjności węgla, utrzymanie jego pozycji na rynku paliw wymaga rozwoju i wdrażania nowoczesnych technologii spalania.
9. Należy dążyć do rozwoju bazy surowcowej w celu utrzymania wielkości produkcji koksu, jak również zintensyfikować poszukiwania nowych rynków zbytu dla koksu.
10. Należy rozszerzyć badania i wdrażanie nowych technologii wykorzystania paliw węglowych, takich jak suspensje węglowo - wodne oraz paliwa wytwarzane przez skojarzenie paliw pierwotnych z palnymi frakcjami odpadów.
11. Należy wspierać - poprzez stworzenie warunków finansowania - rozwój energetyki odnawialnej, nawet w przypadku braku jej konkurencyjności w stosunku do energetyki konwencjonalnej. Wykorzystywanie energii ze źródeł odnawialnych pozwala na oszczędzanie własnych zasobów paliw kopalnych oraz na produkcję czystej ekologicznie energii.
12. Celem prywatyzacji polskich przedsiębiorstw paliwowo - energetycznych powinno być ich dokapitalizowanie, a nie jedynie uzyskanie wpływów do budżetu państwa. Prywatyzacja ma w konsekwencji doprowadzić do wzrostu atrakcyjności tych przedsiębiorstw na konkurencyjnym rynku UE. Przy prywatyzacji przedsiębiorstw o znaczeniu strategicznym państwo powinno zachować możliwość nadzoru w celu zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju.
13. Ze względu na wagę i zakres poruszanych w trakcie kolejnych konferencji problemów, począwszy od następnej - XVI Konferencji - cykl nosić będzie nazwę: "Zagadnienia surowców energetycznych i energii w gospodarce krajowej".