z cyklu:
"ZAGADNIENIA SUROWCÓW ENERGETYCZNYCH W GOSPODARCE KRAJOWEJ"

pt.

"Węgiel a pozostałe nośniki energii w perspektywicznym rozwoju krajowej energetyki"

(Zakopane, 18-21 października 1998 r.)

Komisja Wnioskowa w składzie:

1. dr inż. Lidia GAWLIK - Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków,
2. prof. dr inż. Zbigniew KOZŁOWSKI - Politechnika Wrocławska, "Poltegor" Wrocław
3. prof. dr hab. inż. Jacek MALKO - Politechnika Wrocławska
4. mgr inż. Ryszard NODZYŃSKI - Górnicza Izba Przemysłowo-Handlowa, Katowice
5. prof. dr hab. inż. Marek PRONOBIS - Politechnika |ląska, Gliwice
6. mgr inż. Krzysztof UNIWERSAŁ - Elektrownia "Rybnik" S.A.

w oparciu o wygłoszone referaty, dyskusję i zgłoszone przez uczestników Konferencji wnioski cząstkowe proponuje następujące wnioski generalne:

• Realizacja podstawowych celów polityki energetycznej państwa:

  • zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju,

  • minimalizacja szkodliwych dla środowiska skutków funkcjonowania energetyki,

  • minimalizacja cen, płaconych przez odbiorców energii przy spełnieniu warunku samofinansowania sektora,

  • zapewnienie racjonalnego wykorzystania rodzimych surowców energetycznych,

  wymaga stałych i wszechstronnych analiz technicznych, ekonomicznych i organizacyjnych dla zapewnienia gospodarce i społeczeństwu zaopatrzenia w nośniki energii (wraz z optymalizacją wielokryterialną struktury tych nośników). Opracowanie i stała aktualizacja założeń polityki energetycznej wymaga utworzenia interdyscyplinarnego i niezależnego zespołu ekspertów, gwarantujących kompleksowość i bezstronne ujęcia założonej problematyki.

• Pozycja węgla kamiennego w gospodarce krajowej pozostanie dominująca w horyzoncie czasowym do roku 2020 i dalszym, jednakże jego konkurencyjność rynkowa zależy od skuteczności głębokiej restrukturyzacji górnictwa. Wdrażana reforma tego sektora stwarza realne szanse zdecydowanej poprawy sytuacji ekonomiczno-finansowej w oparciu o pełny i wiarygodny rachunek kosztów i efektów oraz stałe monitorowanie i analizowanie gospodarki zasobami. Konieczne jest uporządkowanie relacji cenowych (bieżących i perspektywicznych) węgla jako paliwa dla elektroenergetyki i energii elektrycznej.

• Istotną rolę w strukturze paliw dla elektroenergetyki odgrywać będzie nadal węgiel brunatny, zapewniający w warunkach krajowych najniższe koszty wytwarzania energii elektrycznej i zwiększający (wraz z węglem kamiennym) bezpieczeństwo energetyczne kraju.

• Względy technologiczne, a zwłaszcza ekologiczne uzasadniają zwiększenie udziału gazu w bilansie energetycznym kraju, również na drodze substytucji paliwa węglowego na węglowodorowe w procesie modernizacji kotłów. Bezpieczeństwo energetyczne wymaga jednak dywersyfikacji kierunków dostaw oraz rozbudowę zbiorników gazu, zapewniających dostateczną rezerwę strategiczną.

• Dążenie do rozwoju zrównoważonego oraz zaostrzenie normy ochrony środowiska wymuszają proekologiczne działania w zakresie wyboru struktury paliw pierwotnych oraz promują zdecentralizowane systemy wytwarzania energii elektrycznej i ciepła, wykorzystujące m.in. lokalne zasoby odnawialne. Zasadniczy postęp w technologii i ekonomice stwarza szanse konkurencyjności tych źródeł na zliberalizowanym rynku energii. Jednakże w bieżącej praktyce sektora energetyki odczuwalny jest brak strategii redukcji emisji.

• Szczególna rola podsektora energii elektrycznej skłania do kontynuacji i stałej aktualizacji prac, zmierzających do określenia (na drodze stosowania zintegrowanych procedur planistycznych) optymalnej strategii rozwoju źródeł energii elektrycznej w warunkach ograniczeń zasobowych, zaostrzonych norm ochrony środowiska i liberalizacji rynku energii.

• Perspektywa integracji Polski w strukturach Unii Europejskiej wymusza harmonizację strategii i legislacji w zakresie surowców energetycznych i pilnego podjęcia starań o ochronę wewnętrznego rynku energii w okresie dostosowawczym.