z cyklu:
"ZAGADNIENIA SUROWCÓW ENERGETYCZNYCH W GOSPODARCE KRAJOWEJ"

zorganizowanej przez Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią
oraz Komitet Gospodarki Surowcami Mineralnymi Polskiej Akademii Nauk

pt.

"POLITYKA PAŃSTWA W ZAKRESIE PALIW I ENERGII""

(Zakopane, 5-8 października 2003 r.)

• W perspektywie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej konieczna jest rewizja dotychczasowych założeń polityki energetycznej. Zmiany w założeniach powinny obejmować horyzont czasowy do 2030 r. oraz wszechstronnie uwzględniać uwarunkowania ekonomiczne, ekologiczne i bezpieczeństwo energetyczne (niezawodność dostaw surowców energetycznych).
• Dla zapewnienia opłacalności eksploatacji surowców energetycznych ze złóż krajowych wymagana jest także nowelizacja prawa geologicznego i górniczego oraz energetycznego.
• W rewizji założeń polityki energetycznej Polski do 2030 roku należy zoptymalizować prognozę zużycia ilości i rodzaju nośników energii pierwotnej stosując kryteria ekonomiki, ekologii oraz bezpieczeństwa energetycznego.
• Niezawodne zaopatrzenie w energię elektryczną jest jednym z podstawowych warunków utrzymania poziomu życia obywateli UE. Po przystąpieniu do UE i wejściu Polski na ścieżkę szybkiego rozwoju należy oczekiwać stopniowego wzrostu zużycia energii elektrycznej w Polsce do poziomu 4,5 - 5,5 MW•h na mieszkańca.
• Znaczna część elektrowni wymaga szybkiej modernizacji ze względu na ich wiek (ponad 30 lat użytkowania) i rosnące wymagania ochrony środowiska. Dostosowanie elektrowni w Polsce do wymagań Dyrektywy 2001/80/WE obciąży je kosztami modernizacji, co może spowodować, że energia elektryczna wytwarzana w Polsce będzie niekonkurencyjną. Nastąpi wtedy import energii elektrycznej do Polski na większą skalę. Aby temu zapobiec trzeba ponownie przeanalizować wzmocnienie finansowe przedsiębiorstw energetycznych przez ich konsolidację.
• W Polsce w wyniku wycofywania z eksploatacji przestarzałych i ekonomicznie nieefektywnych bloków energetycznych oraz w wyniku zwiększonego zapotrzebowania na energię elektryczną po 2010 roku niezbędne będzie wprowadzenie do eksploatacji znacznych ilości mocy w nowo budowanych blokach elektroenergetycznych. Przy wyborze technologii wytwarzania należy mieć świadomość, że skutki dokonanego wyboru będą odczuwalne przez następne kilkadziesiąt lat.
• W Polsce nadal będą przeważać elektrownie na węgiel kamienny i brunatny i należy to uwzględniać przy restrukturyzacji górnictwa. Należy wprowadzać nowe technologie "czystego węgla" ze względów ekonomicznych. Starannie i wszechstronnie należy rozważyć celowość szerokiego stosowania gazu do produkcji energii elektrycznej.
• Niezbędne jest bardziej efektywne wykorzystywanie energii (zwłaszcza w transporcie i budownictwie) oraz większe wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii, aby oszczędzać zasoby kopalnych surowców energetycznych i chronić środowisko. Założony przez UE cel to osiągnięcie 12% udziału energii ze źródeł odnawialnych w bilansie energii pierwotnej w roku 2010, podczas gdy strategia rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce zakłada 7,5% udziału tych źródeł w bilansie paliwowo-energetycznym kraju w tym samym horyzoncie czasowym i jego wzrost do 14% w roku 2020.
• Do możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii należy podchodzić rozważnie, biorąc pod uwagę potencjał surowców odnawialnych oraz czynniki ekonomiczne. Współspalanie biomasy z węglem należy zaliczyć do skutecznych rozwiązań technologicznych wdrażania odnawialnych źródeł energii w Polsce, które może przynieść wymierne efekty bez ponoszenia kosztów na budowę nowych instalacji.
• Dla zapewnienia polskiemu sektorowi wytwarzania energii właściwej pozycji na rynku europejskim, konieczne jest uwzględnienie w procesie odtwarzania potencjału energetycznego UE - możliwości wykorzystania polskiego węgla energetycznego i zlokalizowania nowych, wysoko sprawnych jednostek wytwórczych na obszarze Polski.
• W przypadku wyceny prywatyzowanych przedsiębiorstw górniczych obok ich majątku należy uwzględnić wartość posiadanych złóż surowców.
• W procesach restrukturyzacji przemysłu wydobycia węgla należy uwzględnić fakt, że po wstąpieniu Polski do UE zasoby polskiego węgla staną się zasobami energetycznymi Unii, zapewniającymi jej bezpieczeństwo energetyczne i zmniejszenie zależności od importu surowców energetycznych.

Skład Komisji wnioskowej:

• Prof. Anna MARZEC - Zakład Karbochemii PAN
• Prof. Stefan CHWASZCZEWSKI - Instytut Energii Atomowej
• Dr inż. Lidia GAWLIK - Instytut GSMiE PAN
• Dr inż. Urszula LORENZ - Instytut GSMiE PAN - przewodnicząca komisji
• Mgr Alojzy DEBUDAJ - Południowy Koncern Energetyczny S.A. - Kierownik Wydziału
• Dr inż. Zbigniew KASZTELEWICZ - KWB "KONIN" S.A. - Członek Zarządu, Dyrektor d/s Technicznych
• Mgr inż. Roman ŁÓJ - Katowicki Holding Węglowy S.A. - Z-ca Prezesa Zarządu