
Wnioski z XI Konferencji
z cyklu:
"ZAGADNIENIA SUROWCÓW ENERGETYCZNYCH W GOSPODARCE KRAJOWEJ"
pt.
"Koszty i ceny pierwotnych nośników energii a koszty i ceny energii finalnej z nich wytworzonej"
(Zakopane, 5-8 października 1997 r.)
Komisja Wnioskowa w składzie:
- mgr inż. Ryszard NODZYŃSKI - Górnicza Izba Przemysłowo-Handlowa, Katowice
- mgr Bernard STAROK - Bytomska Spółka Węglowa S.A., Bytom
- inż. Marian STRUMIŁŁO - Zespół Elektrociepłowni w Łodzi S.A., Łódź
- mgr Joanna STRZELEC - ŁOBODZIŃSKA - Elektrownia Jaworzno III S.A., Jaworzno
- doc. dr hab. inż. Wojciech SUWAŁA - Centrum Podstawowych Problemów Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków
- mgr inż. Leszek TAŻBIREK - Państwowa Agencja Restrukturyzacji Górnictwa Węgla Kamiennego S.A., Katowice
W oparciu o wygłoszone referaty, dyskusję i wnioski cząstkowe zgłoszone przez uczestników Konferencji, Komisja Wnioskowa proponuje przyjęcie następujących wniosków generalnych:
Wyniki prac nad stanem i rozwojem kompleksu paliwowo-energetycznego wskazują na konieczność zintensyfikowania działań na rzecz jego prywatyzacji i przystosowania do efektywnego funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej.
Rozpoczęta w 1990 roku transformacja kompleksu paliwowo-energetycznego nie była i dotychczas nie jest spójna, a odbywa się według indywidualnych zasad i trybu dla każdego z sektorów. W okresie transformacji ceny przeważającej części paliw i energii były i są regulowane przez Państwo, a nie odpowiadają zasadom rynkowym. W zakresie kosztów i cen paliw i energii powstaje wiele sprzeczności, które wynikają nie tylko ze stanu sektora paliwowo-energetycznego, lecz również z systemów regulacji ekonomiczno-finansowej gospodarki energetycznej.
Uwolnienie cen paliw i energii stworzyłoby racjonalne warunki funkcjonowania rynku energii. Program urynkowienia sektora paliw i energii powinien być realizowany przy równoczesnym wzroście wydajności i sprawności wydobywania i przetwarzania paliw i energii oraz obniżeniu kosztów produkcji. Elementem zewnętrznym, weryfikującym rynek energetyczny w Polsce będą światowe (europejskie) ceny nośników energii.
W okresie przejściowym w odniesieniu do węgla kamiennego mogą być stosowane inne formy określania cen oparte np. na parytecie importowym węgla energetycznego i koksowego. W szczególności proponuje się rozważenie zastosowania metody PAN/GJ opartej na cenie energii chemicznej zawartej w węglu hipotetycznie sprowadzanym do Polski.
Ceny dla węgla brunatnego powinny być uzgadniane z producentami energii elektrycznej w nawiązaniu do poziomu cen tej energii.
Konieczność zakupu znacznych ilości gazu ziemnego z importu oznacza uczestnictwo Polski w międzynarodowym obrocie gazem na warunkach rynkowych. W związku z tym ceny gazu ziemnego muszą być dostosowane do cen światowych (europejskich).
Oprócz właściwego określania poziomów cen poszczególnych nośników energii, koniecznym jest odpowiednie zróżnicowanie cen tych nośników w zależności od ich jakości oraz od grup użytkowników. Zróżnicowanie cen nośników energetycznych powinno uwzględniać ich konkurencyjność wynikającą z kosztów pozyskania oraz polityki energetycznej Państwa.
Uważa się za celowe powołanie interdyscyplinarnego zespołu specjalistów z poszczególnych podsektorów energetycznych dla wypracowania zasad racjonalnej polityki cenowej dla nośników energii. Proponuje się, aby do powołania takiego zespołu upoważnić Centrum Podstawowych Problemów Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN.
Ustalanie racjonalnego poziomu cen nośników energii jest trudnym zadaniem, z powodu wielostronnych uwarunkowań istniejących zarówno dla wytwórców jak i konsumentów paliw i energii. Wydaje się zatem konieczne organizowanie kursów, szkoleń i konferencji poświęconych szczegółowym i ogólnym problemom ustalania cen.