Fakty: Węgiel – Energetyka w Polsce

 

Email: rynek@min-pan.krakow.pl

 

 

Dane opracował: Zbigniew Grudziński

Email: zg@min-pan.krakow.pl

Pracownia Ekonomiki i Badań Rynku Paliwowo-Energetycznego

 

Instytut GSMiE PAN - Kraków

tel.: 12 632 27 48

 

uzupełniono dnia 2022-12-02

 

Zasoby węgla brunatnego [mln t]

 

stan na 31.XII.2021

Ilość złóż

Zasoby geologiczne

Zasoby przemysłowe

bilansowe

pozabilansowe

Razem

A+B

C1

C2

D

91

23 143

2 187

3 506

12 645

4 805

3 517

879

w tym zasoby złóż zagospodarowanych – razem

7

1 041

929

102

10

 

32

879

w tym zasoby złóż nie zagospodarowanych – razem

73

22 064

1 241

3 387

12 631

4 805

3 448

-

Źródło: Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce  - PIG

 

 

Zasoby węgla kamiennego [mln t]

 

 

stan na 31.XII.2021

Ilość złóż

Zasoby geologiczne

Zasoby przemysłowe

Bilansowe

pozabilansowe

grupy a

Razem

A+B

C1

C2

D

grupy b

163

64 688

6 436

23 851

32 626

1 776

12 725

4 701

526

w tym - zasoby złóż zagospodarowanych

47

28 057

4 450

13 777

9 657

173

2 700

4 275

325

w tym - zasoby złóż zagospodarowanych (typ 31-33)

 

16 271

2 536

8 522

5 157

56

1 904

2 305

251

w tym - zasoby złóż zagospodarowanych (typ 34-37)

 

11 782

1 914

5 255

4 496

118

797

1 970

74

Źródło: Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce - PIG

 

 

Węgiel Brunatny

 

Produkcja węgla brunatnego [mln Mg]

2000

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

59.5

65.8

63.9

63.1

60.2

61.2

58.6

50.3

46.0

52.4

Źródło: Węgiel brunatny, Sytuacja energetyczna w Polsce - Krajowy Bilans Energii – ARE

 

Zużycie w energetyce zawodowej [mln Mg]

2000

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

59.1

65.0

63.2

62.4

59.8

60.5

58.0

50.0

45.8

52.3

Źródło: Węgiel brunatny, ARE- Emitor, Sytuacja energetyczna w Polsce - Krajowy Bilans Energii – ARE

 

 

Węgiel kamienny

 

Produkcja węgla kamiennego [mln t]

 

2000

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

ogółem

101.2

77.0

73.2

72.6

70.7

65.9

63.9

62.1

54.7

55.3

w. energetyczny

84.0

64.9

61.0

59.7

57.6

53.5

51.8

50.0

42.4

42.7

w. koksowy

17.2

12.1

12.3

12.9

13.1

12.4

12.0

12.1

12.3

12.6

 

Zużycie węgla kamiennego [mln t]

 

2005

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

ogółem

78.9

78.5

73.9

71.7

78.4

74.3

75.9

69.1

62.6

69.7

w. energetyczny

67.9

65.6

60.8

58.3

65.1

61.2

62.7

56.6

52.1

57.0

w. koksowy

11.0

12.8

13.1

13.4

13.3

13.1

13.2

12.5

10.5

12.7

 

Zużycie w. energetycznego elektrowniach i elektrociepłowniach zawodowych [mln Mg]

2000

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

36.9

40.1

36.8

37.1

38.5

38.8

38.9

35.3

31.7

38.0

 

Dostawy do koksowni [mln Mg]

2000

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

11.4

11.8

12.0

12.2

12.2

11.8

11.9

11.2

9.5

11.5

 

Eksport węgla kamiennego [mln Mg]

 

2000

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

w. energetyczny

17.6

8.4

6.7

6.9

6.6

4.3

2.0

1.8

2.0

3.1

w. koksowy

5.4

2.2

2.1

2.3

2.4

2.8

2.9

2.6

2.6

3.4

 

Import węgla [mln Mg]

 

 

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

Ogółem

10.6

10.3

8.2

8.3

13.3

19.7

16.7

12.8

12.5

w. energetyczny

7.8

7.9

5.5

6.1

9.7

16.1

13.2

11.1

9.3

w. koksowy

3.0

2.4

2.7

2.2

3.6

3.5

3.4

1.8

3.2

Źródło: Sytuacja energetyczna w Polsce - Krajowy Bilans Energii – ARE

 

 

Energetyka

 

Produkcja, eksport i import  energii elektrycznej [TWh]

2000

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

Razem

145.2

164.6

159.1

164.9

166.6

170.5

170.1

164.0

158.0

179.6

węgiel kamienny*

83.7

81.6

76.2

77.7

79.4

79.0

81.3

76.5

69.7

82.1

węgiel brunatny*

49.7

56.2

53.4

52.8

50.9

52.2

49.3

41.6

38.1

45.8

paliwa gazowe

 

5.2

5.3

6.4

7.8

10.1

12.7

15.1

16.9

15.8

pozostałe paliwa

 

4.0

3.8

4.7

5.2

4.6

4.7

4.6

4.3

4.6

z wody przepompowanej

 

0.6

0.6

0.6

0.5

0.5

0.4

0.7

0.8

0.8

OZE       w tym:         

 

17.1

19.8

22.7

22.8

24.1

21.6

25.4

28.2

30.5

biomasa

 

8.6

10.0

9.0

6.9

1.0

5.3

1.1

5.4

1.1

6.4

1.1

7.1

6.7

biogaz

 

0.9

1.2

1.3

woda

 

2.4

2.2

1.8

2.1

2.6

2.0

2.0

2.1

2.3

wiatr

 

6.0

7.7

10.9

12.6

14.9

12.8

15.1

15.8

16.2

ogniwa fotowoltaiczne

 

0.0

0.1

0.1

0.1

0.2

0.3

0.7

2.0

3.9

eksport energii elektrycznej

9.7

12.3

11.3

14.8

12.0

11.0

8.1

7.2

7.4

14.2

import energii elektrycznej

3.3

7.8

13.5

14.5

14.0

13.3

13.8

17.9

20.6

15.1

starty i różnice bilansowe

14.2

10.2

10.3

10.5

9.5

10.0

8.9

9.0

10.1

10.3

* elektrownie cieplne zawodowe

Źródło: Statystyka elektroenergetyki Polskiej – ARE

 

 

 

 

 

Energetyka kraj

 

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

moc zainstalowana (MW)

38 671

39 343

40 384

41 266

43 507

44 313

47 437

51 793

55 996

produkcja energii (TWh)

164.6

159.1

164.9

166.6

170.5

170.0

164.0

158.0

179.6

 

Energetyka zawodowa

 

2000

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

moc zainstalowana (MW)

31 895

33 998

34 279

34 186

34 196

35 802

35 676

37 725

39 405

39 237

produkcja energii (TWh)

137.8

151.1

144.4

147.4

145.7

146.5

144.7

134.4

126.7

147.4

 

Elektrownie przemysłowe

 

2000

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

moc zainstalowana (MW)

2 647

1 909

1 869

2 080

2 098

2 745

3 391

3 412

3 409

3 435

produkcja energii (TWh)

7.2

8.2

8.0

8.4

9.9

11.5

14.3

16.4

16.7

14.9

 

Elektrownie niezależne

 

2000

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

moc zainstalowana (MW)

53

2 764

3 195

4 119

4 972

4 961

5 246

6 299

8 978

13 323

produkcja energii (TWh)

1.8

5.3

6.7

9.1

11.1

12.5

11.0

13.2

14.7

17.3

 

Produkcja energii elektrycznej na 1 mieszkańca [kWh/Ma]

2000

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

3 757

4 275

4 134

4 291

4 336

4 435

4 427

4 272

4 130

4 723

Źródło: Statystyka elektroenergetyki Polskiej – ARE

 

Zużycie energii elektrycznej ogółem [TWh]

2000

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

138.8

160.1

161.2

164.6

168.6

173

176

175

171

181

Źródło: Sytuacja w elektroenergetyce – ARE

 

Zużycie paliw w elektrowniach cieplnych zawodowych

Jedn.

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

Węgiel kamienny

mln ton

40.3

37.0

37.3

38.6

39.3

39.2

36.1

32.2

38.0

PJ

863

796

808

831

827

835

775

701

817

Węgiel brunatny

mln ton

65.0

63.2

62.4

59.8

60.5

58.0

50.0

45.9

52.4

PJ

539

513

508

484

497

466

395

364

433

Gaz ziemny

PJ

32

33

43

47

53

52

56

68

76

Gaz koksowniczy

PJ

19

23

28

29

28

28

25

19

22

Biomasa

PJ

73

85

82

59

40

42

54

60

56

Źródło: Informacja statystyczna o energii elektrycznej - ARE

 

Zużycie paliw w elektrowniach cieplnych zawodowych na produkcje energii elektrycznej

Jedn.

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

Węgiel kamienny

mln ton

32.1

29.7

30.1

30.9

31.3

31.6

28.9

25.4

30.5

PJ

679

632

647

658

651

666

618

549

653

Węgiel brunatny

mln ton

64.2

62.4

61.6

59.0

59.7

57.5

49.5

45.4

51.9

PJ

533

507

501

478

490

461

391

360

429

Gaz ziemny

PJ

22

23

29

32

35

34

37

47

52

Gaz koksowniczy

PJ

10

11

14

16

15

14

12

8

10

Biomasa

PJ

61

72

71

48

31

42

41

45

40

Źródło: Informacja statystyczna o energii elektrycznej - ARE

 

Czas wykorzystania mocy zainstalowanej [h]

 

2000

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

ogółem

4 482

4 778

4 532

4 661

4 617

4 399

4 397

3 798

3 401

4 018

elektrownie na w. kamienny

4 081

4 333

3 993

4 152

4 212

3 845

4 011

3 246

2 840

3 572

elektrownie na w. brunatny

5 382

6 092

5 931

5 770

5 583

5 723

5 418

4 561

4 180

5 161

elektrownie na gazie

-

4 277

4 185

5 213

5 693

4 984

4 866

5 105

4 419

3 785

Źródło: Statystyka elektroenergetyki Polskiej – ARE, Sytuacja w Elektroenergetyce - ARE

 

Ceny w obrocie energią elektryczną w kraju [zł/MWh]

 

2000

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

Ceny średnie ogółem

124.2

185.2

167.1

174.1

170.1

168.8

194.1

246.8

268.8

328.1

Ceny na giełdzie energii *

-

178.8

163.3

173.3

169.6

164.5

208.9

256.8

273.9

298.2

*zakup przez przedsiębiorstwa obrotu (PO)

Źródło: Sytuacja w Elektroenergetyce - ARE

 

Ceny energii elektrycznej dla odbiorców finalnych w kraju [zł/MWh]

 

2000

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

Odbiorcy na WN (taryfy "A")

144.3

295.1

264.3

275.3

258.2

256.7

269.9

301.4

330.1

403.4

Odbiorcy na SN (taryfy "B")

177.5

358.1

331.1

347.6

336.1

342.3

344.8

364.5

441.5

472.8

Odbiorcy grup G

 

505.0

493.1

502.0

497.2

504.9

505.7

486.4

537.9

589.6

Razem odbiorcy krajowi

199.5

464.3

447.8

462.4

458.0

467.8

471.0

466.4

532.5

585.5

Źródło: Informacja statystyczna o energii elektrycznej, Elektroenergetyka Polska – ARE

 

Moc zainstalowana elektrowni [MW]

 

2000

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

ogółem

34 595

38 214

39 343

40 384

41 266

43 507

44 313

47 437

51 793

55 996

w. kamienny (zaw)

20 465

20 093

20 284

19 867

19 724

20 880

20 805

22 784

23 742

23 207

w. brunatny (zaw)

9 178

9 421

9 221

9 243

9 287

9 287

9 287

9 292

9 292

9 024

gaz (zaw.)

 

889

930

966

984

1 236

1 240

1 240

1 719

2 284

e. wodne (zaw.)

2 116

3 116

3 216

3 467

3 585

3 681

3 688

3 682

3 925

3 999

e. odnawialne*

53

2 764

3 195

4 119

4 972

4 961

5 246

6 299

8 978

13 323

e. przemysłowe oraz rozporoszone

 

1 909

1 869

2 080

2 098

2 745

3 391

3 412

3 409

3 435

* źródła odnawialne nie wliczone do elektrowni zawodowych

Źródło: Informacja statystyczna o energii elektrycznej, Elektroenergetyka Polska – ARE

 

Maksymalne zapotrzebowanie mocy [MW]

2000

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

22 289

24 761

25 535

25 101

25 551

26 231

26 448

26 398

26 209

27 195

Źródło: Statystyka elektroenergetyki Polskiej – ARE,

 

Emisja - węgiel kamienny (energetyka zawodowa) [tys. t]

 

2000

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

popiół

45.9

10.7

8.9

8.0

6.1

5.7

5.2

4.1

3.3

3.1

SO2

426

194

173

168

98

86

78

57

51

50

NOx

170

131

117

110

96

87

70

59

54

56

CO

20

27

22

21

17

18

19

17

14

18

CO2 [mln t]

86

84

78

82

83

83

83

78

71

81

Źródło: Emitor – ARE

 

Parametry jakościowe węgla kamiennego w dostawach do energetyki zawodowej

 

2000

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

Q [MJ/kg]

21.4

21.4

21.5

21.7

21.5

21.1

21.3

21.5

21.7

21.5

A [%]

21.7

20.3

20.5

20.7

20.9

22.0

21.8

21.2

20.9

21.2

S [%]

0.86

0.83

0.81

0.84

0.84

0.85

0.83

0.83

0.80

0.81

Źródło: Emitor – ARE

 

Emisja - węgiel brunatny (energetyka zawodowa) [tys. t]

 

2000

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

popiół

19.4

4.3

4.4

4.7

4.5

4.1

2.4

1.6

1.4

1.3

SO2

358

106

106

107

62

65

56

36

36

49

NOx

75

68

61

58

49

48

43

35

30

36

CO

16

15

17

19

24

28

27

21

19

24

CO2 [mln t]

55

61

58

57

54

56

53

45

41

49

Źródło: Emitor – ARE

 

Parametry jakościowe węgla brunatnego w dostawach do energetyki zawodowej

 

2000

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

Q [MJ/kg]

8.5

8.3

8.1

8.1

8.1

8.3

8.0

7.9

7.9

8.3

A [%]

10.4

12.0

12.6

13.2

13.5

12.3

12.6

12.0

12.2

11.8

S [%]

0.72

0.78

0.82

0.84

0.93

0.99

1.12

1.28

1.37

1.38

Źródło: Emitor – ARE                                                                                   

 

 

Ceny surowców energetycznych na rynkach światowych

 

Ceny w USD/GJ

Paliwo

2000

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

Ropa Brent*

4.2

16.3

14.8

7.9

6.6

8.2

10.7

9.6

6.3

10.6

Gaz UE*

3.7

11.2

9.5

6.9

4.3

5.4

7.3

4.6

3.1

15.3

Gaz USA*

4.1

3.5

4.1

2.5

2.4

2.8

3.0

2.4

1.9

3.7

Węgiel CIF ARA**

1.4

3.3

3.0

2.3

2.4

3.3

3.7

2.4

2.0

4.8

Źródło: * World Bank, **Argus, Platts, GlobalCoal